โครงการพัฒนาแหล่งน้ำเพื่ออนุรักษ์แหล่งเรียนรู้ทางชีวภาพคุ้งบางกระเจ้าอันเนื่องมาจากพระราชดำริ 

อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ (งานก่อสร้างท่อระบายน้ำปากคลองตรอกขี้เถ้า)

พระราชดำริ : 

          เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2549 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีพระราชดำริ แก่หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง สรุปความว่า      

          “...ถ้าเลือกได้ที่เหมาะสมแล้ว ก็ทิ้งป่าไว้ตรงนั้น ไม่ต้องทำอะไรเลย ป่าจะเจริญเติบโตขึ้นมาเป็นป่าสมบูรณ์โดยไม่ต้องไปปลูกเลยสักต้นเดียว...”

          “ไม่ไปรังแกหรือตอแยต้นไม้ เพียงแต่คุ้มครองให้ขึ้นเองได้เท่านั้น”

          “ควรส่งเสริมให้มีการปลูกพืชเกษตรและป่าไม้แบบผสมผสาน เช่น มะม่วงน้ำดอกไม้ มะพร้าว”

            “ศึกษาดูก่อนว่าพืชพันธุ์ไม้ดั้งเดิมมีอะไรบ้าง แล้วปลูกแซมตามรายการชนิดต้นไม้ที่ศึกษามาได้”

          “พื้นที่รกร้างว่างเปล่า ควรชักชวนชาวบ้านให้ช่วยทำความสะอาดแล้วปลูกต้นไม้เสริม เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวแบบ Eco tourism หรือปลูกไม้ผลดั้งเดิม เช่น ต้นอำพะวา จิก มะม่วง ชมพู่ม่าเหมี่ยว มะกอก ตะลิงปลิง กล้วย มะพร้าว”

          “การปลูกป่าถ้าจะให้ราษฎรมีประโยชน์ เขาอยู่ได้ ให้ใช้วิธีปลูกไม้ 3 อย่าง แต่มีประโยชน์ 4 อย่าง ซึ่งได้แก่ ไม้ผล ไม้สร้างบ้าน และไม้ฟืน นั้นสามารถให้ประโยชน์ได้ถึง 4 อย่าง คือ นอกจากประโยชน์ในตัวเองตามชื่อแล้ว ยังให้ประโยชน์ ข้อที่ 4 ซึ่งเป็นข้อสำคัญ คือ สามารถช่วยอนุรักษ์ดิน และต้นน้ำลำธารด้วย”

ลักษณะโครงการ  :  ก่อสร้างท่อระบายน้ำปากคลองตรอกขี้เถ้า ๓.๐๐ x ๓.๐๐ เมตร พร้อมติดตั้งบานระบาย ขนาด ๓.๐๐ x ๓.๐๐ เมตร และเครื่องกว้าน ขนาด ๖.๕๐ ตัน พร้อมอุปกรณ์ ปัจจุบันผลการดำเนินงานอยู่ที่ร้อยละ ๓๐ คาดว่าจะแล้วเสร็จเดือนพฤษภาคม ๒๕๕๘

ประโยชน์ของโครงการ : เมื่อโครงการก่อสร้างแล้วเสร็จ จะช่วยพัฒนาแหล่งน้ำและเพิ่มพื้นที่ชลประทาน จำนวน ๒๐๐ ไร่ บริเวณหมู่บ้านถนนขี้เถ้า ตำบลทรงคนอง อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ ได้รับประโยชน์รวม ๖๐ ครัวเรือน และบรรเทาความเดือดร้อนและความเสียหายของพื้นที่จากปัญหาน้ำท่วมและน้ำเค็มรุกล้ำ รวมทั้งสิ่งแวดล้อม ดิน น้ำ และป่าไม้ ได้รับการอนุรักษ์เพิ่มมากขึ้น

หน่วยงานรับผิดชอบ : กรมชลประทาน

ถอดบทเรียน