โครงการ จัดหาน้ำให้ราษฎรบ้านรัตภูมิอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

สถานที่ตั้ง

ตำบล รัตภูมิ อำเภอ ควนเนียง จังหวัด สงขลา

รายละเอียดโครงการ ถอดบทเรียน

โครงการจัดหาน้ำให้ราษฎรตำบลรัตภูมิ

ตำบลรัตภูมิ  อำเภอควนเนียง  จังหวัดสงขลา

แผนที่มาตรส่วน 1 :50,000  พิกัด  47 NPH 476-891  ระวาง 5023 II

 

พระราชดำริ/เรื่องเดิม/ความเป็นมา

                   เมื่อวันที่ 9 เมษายน 2545  นาย บุญศิลป์ เกิดศรี   กำนันตำบลบางเหรียง และนายสวัสดิ์  สุจิชาติ กำนันตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา  ได้ทูลเกล้า ฯ ถวายฎีกาขอพระราชทานโครงการก่อสร้างฝายทดน้ำบริเวณ คลองรัตภูมิ เพื่อช่วยเหลือราษฎรทั้ง 2 ตำบล คือ ตำบลรัตภูมิและตำบลบางเหรียง ซึ่งประสบปัญหาขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภคและทำการเกษตร  ต่อมากรมชลประทานพิจารณาแนวทางให้ความช่วยเหลือโดยการก่อสร้างประตูระบายน้ำรัตภูมิพร้อมทั้งระบบส่งน้ำ 2 สาย  เพื่อส่งน้ำเข้าสู่พื้นที่ของราษฎร โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้สรุปแนวทางในการช่วยเหลือ และจัดทำรายงานขอพระราชทานพระบรมราชวินิจฉัย

          พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงรับโครงการจัดหาน้ำให้ราษฎรตำบลรัตภูมิไว้เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2546 ตามที่นายบุญศิลป์    เกิดศรี กำนันตำบลบางเหรียง และนายสวัสดิ์ สุจิชาติ กำนันตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา ได้มีหนังสือขอพระราชทานพระมหากรุณาในการก่อสร้างฝายทดน้ำตอนบนเหนือคลองรัตภูมิ หรือในคลองรัตภูมิ บริเวณหมู่ที่ 11 ตำบลบางเหรียงหรือหมู่ที่ 11 ตำบลรัตภูมิ เพื่อช่วยเหลือราษฎรจำนวน 12 หมู่บ้าน ในตำบลบางเหรียง อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา จากการขาดแคลนน้ำสำหรับอุปโภค – บริโภค และทำการเกษตรในฤดูแล้ง
 

การดำเนินงาน

               ดำเนินการในปีงบประมาณ 2547-2548  แล้วเสร็จ 100%

 

ผลการดำเนินงาน

 

          ปีงบประมาณ 2547 กรมชลประทานได้ดำเนินการก่อสร้างประตูระบายน้ำขนาด 6.00x6.00 เมตร จำนวน 3 ช่อง พร้อมบานระบายและเกียร์มอเตอร์  นอกจากนี้ยังมีการขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้าแรงสูง ระยะทาง 6,542 เมตร และก่อสร้างคลองส่งน้ำสายที่ 2 ขนาด Ø 1.50  เมตร ความยาว 596 เมตร

          สำหรับปีงบประมาณ 2548 กรมชลประทานได้ดำเนินการก่อสร้างระบบคลองส่งน้ำสายที่ 1 เป็นรางส่งน้ำตัวยู ขนาดก้นกว้าง 1.50 เมตร สูง 1.65 เมตร และขนาดก้นกว้าง 0.70 เมตร สูง 0.75 เมตร รวมความยาว 3,464 เมตร งานก่อสร้างสะพานน้ำขนาดก้นกว้าง 1.50 เมตร สูง 1.65 เมตร ความยาว 190 เมตร พร้อมกิจกรรมก่อสร้างท่อลอดถนน ความยาวทั้งสิ้น 29 เมตร และอาคารแบ่งน้ำกว้าง 2.00 เมตร ยาว 2.00 เมตร สูง 1.9 เมตร  

       โครงการนี้จะสามารถให้ความช่วยเหลือแก่ราษฎรจำนวน 12  หมู่บ้าน ของตำบลบางเหรียง จำนวน 750 ครัวเรือน 4,100 คน มีน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภค ตลอดจนส่งน้ำช่วยเหลือพื้นที่เกษตรในช่วงฤดูฝน 3,000 ไร่ และฤดูแล้ง 600 ไร่  และยังมีประโยชน์ทางอ้อมคือมีถนนเพิ่มขึ้นจำนวน 3 กิโลเมตร ทำให้ราษฎรสัญจรไปมาได้สะดวกสำหรับเรื่องการบริหารจัดการน้ำนั้น ขณะนี้ได้มีการจัดตั้งคณะกรรมการบริหาร   จัดการน้ำโครงการ ปตร. คลองรัตภูมิเป็นที่เรียบร้อยแล้ว เมื่อวันที่  7 ตุลาคม 2546

 

ผลประโยชน์ที่ได้รับ/ผลสัมฤทธิ์ของโครงการ

               1. สามารถจัดหาแหล่งน้ำต้นทุนเพิ่มเติมให้กับโครงการชลประทานขนาดเล็ก ทั้ง 9 โครงการที่มีอยู่ ทำให้พื้นที่เกษตรกรรมประมาณ 7,500 ไร่ มีน้ำเพียงพอในการทำการเกษตรด้านต่าง ๆ  โดยราษฎรสามารถสูบน้ำจากคลองขึ้นมาใช้ ได้โดยตรง 

               2. ราษฎร จำนวน 8,400 คน จาก 22 หมู่บ้าน ในเขตตำบลบางเหรียง และตำบลรัตภูมิ มีน้ำอุปโภคบริโภค และทำการเกษตรได้ผลผลิตที่สูงขึ้น นอกจากนี้ ราษฎรสามารถประกอบอาชีพเลี้ยงปลาเป็นอาชีพเสริม 
               3.  ปริมาณน้ำที่เพิ่มขึ้นทำให้เกิดความชุ่มชื้นในดินและช่วยเพิ่มระดับน้ำใต้ดิน  ทำให้ราษฎรสามารถสูบน้ำขึ้นมาใช้ได้ตลอดปี

          



 

 

ภาพถ่ายแสดงด้านหน้า ท่อระบายน้ำปากคลองส่งน้ำสายที่ 1 และ 2

 

ภาพถ่ายแสดงด้านหลัง ท่อระบายน้ำปากคลองส่งน้ำสายที่ 1 และ 2

คลองส่งน้ำสายที่ 2 จุดที่ปล่อยน้ำเติมให้กับคลองกอ

 

  1. วางท่อส่งน้ำ คสล. ขนาด f 1.50 เมตร ความยาวรวม 454 เมตร

 

2. ก่อสร้างรางน้ำรูป U – Shape ขนาดก้นกว้าง 1.50 เมตร สูง 1.65 เมตร ความยาวรวม 2,796 เมตร

 

 

        3.) ก่อสร้างรางน้ำรูป  U – Shape ขนาดก้นกว้าง 0.70 เมตร สูง 0.75 เมตร ความยาวรวม 1,078 เมตร

 

4.)  ก่อสร้างสะพานน้ำ   (Flume) ขนาดก้นกว้าง 1.50  เมตร สูง 1.65 เมตร ความยาวรวม 192 เมตร

ป้ายชื่อและที่อยู่ของโครงการฯ

 

ป้ายอธิบายความเป็นมาของประตูระบายน้ำคลองรัตภูมิ

 

ประตูระบายน้ำคลองรัตภูมิ

บรรยากาศสองฝั่งของคลองรัตภูมิ

ปล่อยน้ำไปตามคลองส่งน้ำของประตูระบายน้ำฯ

คลองส่งน้ำหลังประตูระบายน้ำฯ

แปลงเกษตรบริเวณประตูระบายน้ำคลองรัตภูมิ

ไร่ข้าวโพดที่อยู่ในบริเวณโครงการ

สวนผักสวัสดิการของเจ้าหน้าที่โครงการฯ

  • ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ

curve