โครงการ โครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่างฯ บ้านรอตันบาตู
สถานที่ตั้ง
ตำบล กะลุวอ อำเภอ เมืองนราธิวาส จังหวัด นราธิวาส
รายละเอียดโครงการ ถอดบทเรียน
ความเป็นมา
เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2547 ณ พระตำหนัก ทักษิณราชนิเวศน์ จังหวัดนราธิวาส สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้มีพระราชดำริกับนายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี พล.อ. ณพล บุญทับ รองสมุหราชองครักษ์ สรุปความได้ว่า ให้ดำเนินการช่วยเหลือครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชนที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยการจัดตั้งโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่างที่บ้านรอตันบาตู หมู่ที่ 7 ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส เพื่อช่วยเหลือครอบครัวที่ประสบเคราะห์กรรมดังกล่าว
สภาพภูมิประเทศ
สภาพพื้นที่ของโครงการเป็นที่นาและที่ลุ่มติดแม่น้ำบางนรา เกษตรกรใช้พื้นที่บางส่วนทำนาโดยอาศัยน้ำฝนทำการเพาะปลูกซึ่งได้ผลผลิตไม่แน่นอน บางพื้นที่ใช้เป็นทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ และบางส่วนปล่อยทิ้งเป็นพื้นที่รกร้าง
ภาพรวมโครงการ
โครงการนี้ ได้แบ่งพื้นที่การดำเนินงานออกเป็น 2 ส่วน คือ
- หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง มีพื้นที่ทั้งหมดจำนวน 300 ไร่ โดยจัดสรรแบ่งแปลงจำนวน 150 แปลงๆละ 2 ไร่ ดำเนินการก่อสร้างบ้านพักให้แก่ครอบครัวผู้ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้
- งานฟาร์มตัวอย่าง พื้นที่ 378 ไร่ เป็นการสาธิตด้านเกษตรกรรมและการพัฒนาที่ดินจากสภาพของพื้นที่นาร้างและทรัพยากรดินที่มีปัญหา (ดินเปรี้ยว) รวมทั้งการบริหารทรัพยากรน้ำ โดยวางแผนการใช้ที่ดินบริเวณพื้นที่ฟาร์มตามศักยภาพของดิน แบ่งออกเป็น 4 กิจกรรม ดังนี้
1. เขตเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
2. เขตปลูกพืชผัก พืชไร่ ไม้ผล
3. เขตปศุสัตว์
4. เขตทำนางนี้
น้้นที่นาร้างและทรัพยากรธร
วัตถุประสงค์
· เพื่อช่วยเหลือครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชน ที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้
· เพื่อสร้างงานให้ราษฎรมีอาชีพ มีรายได้ และมีการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
การบริหารจัดการ
กรมชลประทานประสานกับกรมพัฒนาที่ดินดำเนินการออกแบบผังบริเวณของโครงการฯ เสร็จเรียบร้อยแล้ว พร้อมได้นำเสนอต่อที่ประชุมซึ่ง พล.อ.ณพล บุญทับ รองสมุหราชองครักษ์ เป็นประธานและได้ความเห็นชอบแล้วในวันที่ 8 กันยายน 2547 ณ ห้องประชุมศูนย์ศึกษาพัฒนาพิกุลทองฯ
- การพิจารณาวางโครงการจัดหาแหล่งน้ำเพื่อการเกษตร ประกอบด้วย
1) ระบบส่งน้ำ
- โรงสูบน้ำ พร้อมติดตั้งเครื่องสูบน้ำ ขนาด ? 4 นิ้ว 6 เครื่อง 1 แห่ง
- คลองชักน้ำ ยาวประมาณ 400 ม.
- คูส่งน้ำดาดคอนกรีตและอาคารประกอบ รวมความยาวประมาณ 7.915 กม.
2) ระบบระบายน้ำ
- คลองระบายน้ำและคูระบายน้ำพร้อมอาคารประกอบ
รวมความยาวประมาณ 5.330 กม.
3) ทางเข้าและลำเลียงภายในโครงการฯ
- ถนนทางเข้า ความกว้างผิวจราจร 6.00 ม. และภายใน
ความกว้างผิวจราจร 4.00 ม รวมความยาวประมาณ 8.608 กม.
ปัญหาและอุปสรรค
- ด้านโครงสร้าง (ไม่มี)
- ด้านการบริหารจัดการ (ไม่มี)
- ด้านการใช้ประโยชน์ (ไม่มี)
แนวทางการพิจารณาแก้ไขปัญหา
- ด้านโครงสร้าง (ไม่มี)
- ด้านการบริหารจัดการ (ไม่มี)
- ด้านการใช้ประโยชน์ (ไม่มี)
ผลการดำเนินงาน
กิจกรรมระบบส่งน้ำและถนนทางเข้าโครงการ
กรมชลประทาน ได้ดำเนินการก่อสร้างระบบส่งน้ำให้กับพื้นที่ฟาร์มตัวอย่าง ระยะทางรวม 3,080 เมตร พร้อมถนนบนคันคลองลูกรังบดอัดแน่น กว้าง 4.00 เมตร กว้าง 6.00 เมตร นอกจากนี้ ยังมีการดำเนินการสร้างถนนทางเข้าโครงการและถนนภายในฟาร์ม ระยะทางรวม 5.528 กิโลเมตร และอาคารในระบบระบายน้ำ 10 แห่ง ปัจจุบันดำเนินการได้ประมาณร้อยละ 80
ทำให้ครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชนที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้มีอาชีพ รายได้ และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น อีกทั้งยัง สามารถช่วยส่งน้ำสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ ของโครงการฟาร์มตัวอย่างฯ ได้มีน้ำใช้ตลอดปีและส่งน้ำให้แก่ราษฎรบ้านรอตันบาตู หมู่ที่ 7 ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส ได้มีน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภค
กิจกรรมขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้า
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคจังหวัดนราธิวาส ได้ดำเนินการขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้า ไปยังพื้นที่โครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง และฟาร์มตัวอย่างบ้านรอตันบาตู หมู่ที่ 7 ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส ปัจจุบันสามารถดำเนินการได้เสร็จสมบูรณ์แล้ว
สามารถสนับสนุนงานโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงให้มีไฟฟ้าใช้ในกิจวัตรประจำวัน ตลอดจนใช้ในการประกอบอาชีพ รวมทั้งสนับสนุนไฟฟ้าใช้ในกิจกรรมฟาร์มตัวอย่างบ้านรอตันบาตูตามพระราชดำริได้เป็นอย่างดี ซึ่งเป็นการช่วยเหลือครอบครัวเจ้าหน้าที่และประชาชนที่ประสบเคราะห์กรรมจากการกระทำของผู้ก่อความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ จำนวน 150 ครัวเรือน 600 คน
กิจกรรมฟาร์มตัวอย่างฯ
หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ดังนี้
- งานอำนวยการและประสานงาน ดำเนินการก่อสร้างอาคารและโรงเรือนต่าง ๆ รวมทั้งจัดหาครุภัณฑ์สำนักงาน เพื่ออำนวยความสะดวกและรองรับการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ในฟาร์มตัวอย่างปัจจุบันอยู่ระหว่างการดำเนินงาน
- งานปศุสัตว์ ดำเนินการจัดซื้อพันธุ์สัตว์ ได้แก่ แพะ เป็ดและไก่ ก่อสร้างโรงเรือนเลี้ยงสัตว์ ตลอดจนดำเนินงานด้านปศุสัตว์ ปัจจุบันอยู่ระหว่างการดำเนินงาน
- งานประมง ดำเนินการเลี้ยงกุ้งก้ามกราม ปลานิล ปลาแรด ปลาบ้า กบ ในบ่อเลี้ยงและในกระชัง ปัจจุบันดำเนินการได้เสร็จสมบูรณ์แล้ว
- งานพืชผักและไม้ผล ดำเนินการเพาะเลี้ยงเห็ด แปลงพืชผัก ไม้ผล ปัจจุบันดำเนินการได้ประมาณร้อยละ 60
- งานนาข้าว ดำเนินการปรับรูปแบบแปลงนาพื้นที่ 59 ไร่
- งานบอนสี ดำเนินการก่อสร้างอาคารโรงเรือนบอนสี ปัจจุบันอยู่ระหว่างการดำเนินงาน
สามารถสร้างอาชีพให้แก่ราษฎรได้อย่างต่อเนื่อง มีการจ้างแรงงานในพื้นที่ อีกทั้งเป็นแหล่งความรู้ให้กับผู้เข้ามาทำงานในฟาร์มและราษฎรที่สนใจเข้ามาเยี่ยมชมการดำเนินงานอีกด้วย
ข้อมูลการเสด็จพระราชดำเนิน
เมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2547 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนิน พร้อมด้วย สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ไปทรงเปิดโครงการและทอดพระเนตรความก้าวหน้าโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่าง ตามพระราชดำริ บ้านรอตันบาตู หมู่ที่ 7 ตำบลกะลุวอ อำเภอเมืองนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส
สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนิน พร้อมด้วย สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ไปยังโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและฟาร์มตัวอย่าง ตามพระราชดำริ บ้านรอตันบาตู หมู่ที่ 7 ตำบลกะลุวอ อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส |
|
|
คลองชักน้ำ |
สถานีสูบน้ำ |
|
คูส่งน้ำดาดคอนกรีต |
|
งานขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้า ไปยังพื้นที่โครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง และฟาร์มตัวอย่างบ้านรอตันบาตู |
งานประมงที่ดำเนินงานเลี้ยงปลานิล ปลาแรด ปลาบ้า กบ และกุ้งก้ามกราม ทั้งในบ่อเลี้ยงและในกระชัง |
งานพืชผัก |
กิจกรรมนาข้าว ซึ่งได้ดำเนินการปรับรูปแบบแปลงนาพื้นที่ 59 ไร่ แล้ว |
โครงการจัดหาน้ำสนับสนุนหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง และฟาร์มตัวอย่าง |
|
- ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านการส่งเสริมอาชีพ