โครงการพัฒนาแหล่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ประตูระบายน้ำปากคลองสายใหญ่ โครงการพรุบาเจาะ-ไม้แก่น อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ตำบลบาเระใต้ อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส

พิกัด 47 NQH 944-317 ระวาง 5322 III

แผนที่มาตราส่วน 1: 50,000

พระราชดำริ

             ในการเสด็จพระราชดำเนินแปรพระราชฐานไปประทับแรม ณ พระตำหนักทักษิฯราชนิเวศน์ เมื่อ พ.ศ.2517 เพื่อทรงเยี่ยมราษฎรในจังหวัดนราธิวาส และจังหวัดใกล้เคียง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงทราบว่า พื้นที่บริเวณพรุบาเจาะเป็นหนองน้ำ (พรุ) ไร้ประโยชน์ และราษฎรที่อาศัยอยู่ในบริเวณขอบพรุในเขตอำเภอบาเจอะ อำเภอยี่งอ และอำเภอเมืองนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส และกิ่งอำเภอไม้แก่น จังหวัดปัตตานี ประสบปัญหาน้ำท่วมเนื่องจากน้ำป่าจากภูเขาไปลงสู่พรุ จึงพระราชทานพระราชดำริกับอธิบดีกรมชลประทานได้พิจารณาหาทางแก้ไขปัญหาน้ำท่วมพื้นที่ ดังกล่าว

         อนึ่งใน พ.ศ. 2519 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎร ณ หมู่บ้านลูโบะดาโต๊ะ อำเภอยี่งอ จังหวัดนราธิวาส ได้พระราชทานพระราชดำริกับอธิบดีกรมชลประทานเพิ่มเติมว่า นอกจากการระบายน้ำโดยคลองระบายน้ำของโครงการพรุบาเจาะแล้ว สำหรับพื้นที่ขอบพรุด้านก่ิงอำเภอไม้แก่น ซึ่งมีลำน้ำธรรมชาติไหลลงสู่ทะเลทางลำน้ำกอตออีกทางหนึ่ง หากทำการขุดลอกคลองธรรมชาติและขุดลอกคลองระบายน้ำเพิ่มเติมตามความจำเป็นพร้อมทั้งสร้างอาคารบังคับน้ำ เพื่อการระบายในฤดูฝนและเก็บกักน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้งก็จะช่วยพื้นที่นาในเขตกิ่งอำเภอไม้แก่นได้อีกไม่น้อยกว่า 30,000 ไร่ จึงพระราชทานพระราชดำริให้กรมชลประทานพิจารณาโครงการ เพื่อช่วยเหลือพื้นที่นาในบริเวณเหล่านี้ด้วย

วัตถุประสงค์ของโครงการ

      เพื่อระบายน้ำออกจากพรุลงสู่ทะเลให้เร็วขึ้น อันเป็นการบรรเทาอุทกภัยให้แก่พื้นที่ตามขอบพรุในช่วงฤดูฝน และเก็บกักน้ำไว้ใช้เพื่อการเพาะปลูกได้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชดำริ ให้มีการปรับปรุงพื้นที่เหล่านั้นแล้วจัดสรรให้ราษฎรเข้าทำกินและทำประโยชน์โดยจัดตั้งในรูปของสหกรณ์ต่อไป

การใช้ประโยชน์จากโครงการในปัจจุบัน

         เพื่อการระบายน้ำออกจากพรุลงสู่ทะเลให้เร็วขึ้น อันเป็นการบรรเทาปัญหาอุทกภัย ให้แก่พื้นที่ตามขอบพรุในช่วงฤดูฝน และเก็บกักน้ำไว้เพื่อการเพาะปลูกในฤดูแล้ง สำหรับพื้นที่ใหม่ซึ่งบุกเบิกแล้วนำมาใช้เพาะปลูกได้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชดำริ ให้มีการปรับปรุงพื้นที่เหล่านั้นแล้วจัดสรรให้ราษฎรเข้าทำกันและทำประโยชน์โดยจัดตั้งในรูปของสหกรณ์ต่อไป ประมาณ 94,000ไร่

ลักษณะโครงการ สร้างปี พ.ศ.2531

        ประตูระบายน้ำปากคลองบาเจาะ ขนาดช่องระบายน้ำกว้าง 4.00 เมตร จำนวน 2 ช่อง และติดตั้งบานประตูแบบเลื่อนตรงและติดตั้งเครื่องสูบน้ำขนาดกำลังสูบ 0.25 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที

        ลักษณะเป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ขนาดช่องระบายน้ำกว้าง 4 เมตร จำนวน 2 ช่อง ติดตั้งบานประตูแบบตรงและติดตั้งเครื่องสูบน้ำ ขนาดกำลังสูบ 0.25 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที (ช่วยสูบน้ำเสริมในขณะที่ระดับน้ำในคลองลดลง) สร้างคันคลองระบายน้ำบาเจาะ กิโลเมตรที่ 0+400 เพื่อควบคุมระดับน้ำในคลองระบายน้ำบาเจาะให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมรวมถึงระดับน้ำใต้ดินบริเวณสองฝั่งคลองระบายน้ำบาเจาะ ป้องกันปัญหาดินเปรี้ยวและเพื่อการอุปโภคบริโภค ในบริเวณกรมทหารราบที่ 5 รักษาพระองค์ค่ายจุฬาภรณ์อีกด้วย (งานปรับปรุงโครงการปี 2531)

การบริหารจัดการน้ำ

       มีการเปิด-ปิดประตูระบายน้ำเพื่อเก็บกักระดับน้ำในช่วงฤดูแล้ง และระบายน้ำท่วมในช่วงฤดูฝน

ปัญหาและอุปสรรค

     -ด้านโครงสร้าง (ไม่มี)

     -ด้านการบริหารจัดการ (ไม่มี)

     -ด้านการใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำ (ไม่มี)

แนวทางการพิจารณาแก้ไขปัญหา

    - ด้านโครงสร้าง (ไม่มี)

   -ด้านการบริหารจัดการ (ไม่มี)

    -ด้านการใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำ (ไม่มี)

ข้อมูลการเสด็จพระราชดำเนิน (ไม่มี)