โครงการศึกษารูปแบบการบริหารการใช้น้ำของอ่างเก็บน้ำ

อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

อ่างเก็บน้ำห้วยหวด บ้านห้วยหวด หมู่ที่ 4 ตำบลจันทร์เพ็ญ

กิ่งอำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร

เรื่องเดิม

             เมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน 2532 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรการดำเนินงานตามโครงการบำบัดน้ำเสียในบริเวณหนองสนม และบริเวณน้ำเสียจะไหลลงสู่หนองหาน อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร และได้พระราชทานพระราชดำริพอสรุปได้ว่า “เนื่องด้วยหนองสนมเป็นที่รองรับน้ำเสียประมาณร้อยละ 30 ที่ระบายทิ้งมาจากเขตเทศบาลเมืองสกลนคร ซึ่งมีประชากรประมาณ 5,500 หลังคาเรือน ควรวางโครงการและก่อสร้างระบบบำบัดน้ำเสีย โดยใช้วิธีธรรมชาติผสมผสานกับเทคโนโลยีแบบประหยัด กล่าวคือจัดสร้างบ่อดักสารแขวนลอย ใช้กกอียิปต์ดับกลิ่นผักตบชวาดูดซับสิ่งโสโครกและโลหะหนัก ใช้กังหันน้ำชัยพัฒนา และแผงท่อเดิมอากาศให้กับน้ำเสียตามความเหมาะสม ตลอดจนให้ตกตะกอนก่อนปล่อยน้ำลงหนองสนม เพื่อปรับสภาพน้ำให้ดีโดยผักตบชวาและแสงแดด แล้วจงระบายทิ้งลงหนองหานต่อไป สำหรับผักตบชวาที่ใช้งานนั้นต้องเปลี่ยนออกจากบ่อน้ำเสียเป็นระยะๆ ก่อนที่จะเน่าและเริ่มลดประสิทธิภาพในการแก้ไขน้ำเสีย โดยนำไปทำเชื้อเพลิงหรือปุ๋ยหมักด้วย”

ผลการดำเนินงาน ปี 2534

1. การเตรียมบุคลากรประจำอ่างเก็บน้ำ

2. การจัดตั้งและฝึกอบรมเกษตรกรกลุ่มผู้ใช้น้ำ

3. การส่งเสริมและแนะนำการบริหารการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพและประหยัด

4. การส่งเสริมและแนะนำการบำรุงดูแลรักษาอ่างเก็บน้ำ และระบบชลประทานให้มีอายุ

    การใช้งานได้ยาวนานขึ้น

5. การส่งเสริมและแนะนำการปลูกพืชเศรษฐกิจและการจัดการด้านการตลาด

6. การจัดทำแปลงสาธิตไร่นาสวนผสมประจำอ่างๆ ละ 1 แปลง รวม 3 แปลง โดยความ

    ร่วมมือระหว่างส่วนราชการและเกษตรกร

7. การติดตามประเมินผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง

ประโยชน์ของโครงการ

               ช่วยให้ราษฎรในบริเวณ 7 หมู่บ้าน ในเขตกิ่งอำเภอเต่างอย อำเภอกุดบาก และอำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร จำนวนประมาณ 1,405 ครัวเรือน หรือ 8,532 คน สามารถเรียนรู้และใช้ประโยชน์จากอ่างเก็บน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริได้อย่างมีประสิทธิภาพและประหยัด ตลอดจนบำรุง ดูแล รักษา อ่างเก็บน้ำให้มีอายุการใช้งานได้ยาวนานมากขึ้น