โครงการศูนย์เรียนรู้การพัฒนางานด้านป่าไม้ท่าสว่าง

อำเภอเมืองสุรินทร์  จังหวัดสุรินทร์

เรื่องเดิม

     พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานที่ดินให้แก่จังหวัดสุรินทร์ เพื่อมอบให้องค์การบริหารส่วนตำบลท่าสว่างดำเนินโครงการปลูกป่าชุมชน เผยแพร่พระราชดำริด้านป่าไม้ และฟื้นฟูป่าชุมชน โดยกรมป่าไม้ร่วมสนับสนุนดำเนินการ ตามที่ นายธนยศ  ญาณวิเศษกุล ราษฎรตำบลในเมือง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ น้อมเกล้าฯ ถวายที่ดิน โฉนดที่ดินเลขที่ 143351 เนื้อที่ 4 ไร่ 3 งาน 13 ตารางวา ตั้งอยู่ที่ตำบลท่าสว่าง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ เพื่อทรงใช้ประโยชน์ตามพระราชอัธยาศัย ตามหนังสือสำนักราชเลขาธิการ ที่ รล 0009.3/18851 ลงวันที่ 10 ตุลาคม 2551

    ต่อมาเมื่อวันที่ 3 สิงหาคม 2552 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานพระราชดำริเพิ่มเติมให้ประชาสัมพันธ์ทำความเข้าใจกับราษฎรถึงบทบาทการดำเนินงานของศูนย์เรียนรู้ฯ เพื่อเผยแพร่พระราชดำริด้านป่าไม้

ผลการดำเนินงาน ปี 2552

จัดตั้งศูนย์เรียนรู้และพัฒนางานด้านป่าไม้ท่าสว่างฯ โดยการก่อสร้างอาคารนิทรรศการ ขนาดกว้าง 8 เมตร ยาว 12 เมตร พร้อมระบบสาธารณูปโภค และจัดทำ    จุดสาธิต พร้อมสื่อการเรียนรู้ในพื้นที่โครงการ  ปัจจุบันมีผลการดำเนินงานร้อยละ 20 นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมฟื้นฟูป่าชุมชน งานเพาะชำกล้าไม้ งานประชาสัมพันธ์ และให้บริการ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่จะดำเนินการในลำดับต่อไป โดยคาดว่าจะแล้วเสร็จภายในเดือนมีนาคม 2553

ประโยชน์ของโครงการ

ทำให้ราษฎรในตำบลท่าสว่าง รวม 18 หมู่บ้าน จำนวน 16,528 คน และบริเวณใกล้เคียงมีศูนย์กลางที่สามารถให้บริการได้ทั้งในด้านวิชาการ การสาธิต และการฝึกอบรม รวมทั้งเป็นตัวอย่างของการพัฒนาด้านป่าไม้ ซึ่งประชาชนสามารถนำไปปรับใช้ในการพัฒนาอาชีพ และใช้ประโยชน์จากที่ดินได้อย่างเหมาะสม

ผลการดำเนินงาน ปี2553

ฟื้นฟูสภาพป่าชุมชน โดยปลูกป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง ในพื้นที่ 200 ไร่ ส่งเสริมกิจกรรมปลูกป่าเพื่อเป็นแหล่งอาหารของชุมชน และจัดอบรมเพื่อปลูกจิตสำนึกด้านการอนุรักษ์ป่าไม้ให้กับราษฎรและกลุ่มเยาวชนรักษ์ป่า-รักษ์น้ำ ในพื้นที่ตำบลท่าสว่าง จำนวน 7 หมู่บ้าน ส่งเสริมการเพาะปลูกแบบวนเกษตรให้กับราษฎรที่สนใจ ผลิตกล้าพันธุ์ไม้ประเภทต่างๆ เพื่อส่งเสริมให้ราษฎรปลูกป่าในชุมชนเพิ่มขึ้น ประกอบด้วย กล้าพันธุ์ไม้ทั่วไป จำนวน 100,000 กล้า กล้าไม้ขนาดใหญ่ จำนวน 40,000 กล้า และกล้าหวาย จำนวน 10,000 กล้า นอกจากนี้ยังได้จัดชุดประชาสัมพันธ์และให้บริการด้านป่าไม้เคลื่อนที่ เพื่อให้ความรู้และส่งเสริมงานด้านป่าไม้ในเขตชุมชนที่อยู่ใกล้เคียงจำนวน 21 หมู่บ้านอีกด้วย

ประโยชน์ของโครงการ

โครงการศูนย์เรียนรู้การพัฒนางานด้านป่าไม้ท่าสว่าง เป็นแหล่งข้อมูลทางวิชาการ ตัวอย่าง และแหล่งส่งเสริมด้านการอนุรักษ์ควบคู่ไปกับการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนจากป่าไม้ให้กับราษฎรในพื้นที่ ซึ่งสามารถนำเอาองค์ความรู้ไปปรับใช้ในป่าชุมชน และพื้นที่ทำกินของตนเองตามความเหมาะสมต่อไป

ผลการดำเนินงาน ปี 2554

กรมป่าไม้ร่วมกับองค์การบริหารส่วนตำบลท่าสว่างจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ และในปีงบประมาณ 2554 ได้ดำเนินเพาะชำกล้าไม้เพื่อส่งเสริมการปลูกไม้ 3 อย่างได้ประโยชน์ 4 อย่าง และการปลูกป่าด้วยระบบวนเกษตร ปลูกจิตสำนึก เผยแพร่ และประชาสัมพันธ์

ประโยชน์ของโครงการ

ราษฎรทั้ง 21 หมู่บ้าน ของตำบลท่าสว่าง สามารถนำเอาองค์ความรู้พระราชดำริด้านป่าไม้ นำไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับท้องถิ่นของตนเองได้อย่างยั่งยืน

ผลการดำเนินงาน ปี 2555

จัดฝึกอบรมและศึกษาดูงานหลักสูตรเยาวชนรักษ์ป่า-รักษ์น้ำ และการทำวนเกษตร จำนวนหลักสูตรละ 100 คน ส่งเสริมการปลูกป่าธนาคารอาหารชุมชนเพาะชำกล้าไม้มีค่า 80,000 กล้า และกล้าหวาย 50,000 กล้า รวมทั้งดำเนินงานด้านปลูกจิตสำนึก ให้ความรู้ด้านอนุรักษ์ และประชาสัมพันธ์เกี่ยวกับบทบาทของศูนย์เรียนรู้ฯ

ประโยชน์ของโครงการ

ทำให้ราษฎร และหน่วยงานในเขตอำเภอเมืองสุรินทร์ และพื้นที่ใกล้เคียง มีแหล่งเรียนรู้ด้านการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากป่าไม้ตามแนวพระราชดำริ รวมทั้งสามารถขอรับพันธุ์ไม้จากศูนย์เรียนรู้ฯ โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย นอกจากนี้การดำเนินงานในช่วงปี 2552-2555 ยังช่วยเพิ่มพื้นที่ป่ารวมประมาณ 1,800 ไร่ รวมทั้งทำให้เกิดเครือข่ายป่าชุมชนในพื้นที่ใกล้เคียง 5 หมู่บ้าน เครือข่ายวนเกษตร 46 ราย เยาวชนรักษ์ป่า-รักษ์น้ำในโรงเรียน 7 แห่ง โดยเครือข่ายดังกล่าวมีแนวโน้มขยายตัวอย่างต่อเนื่อง 

ผลการดำเนินงาน ปี 2556

     ดำเนินการเพาะชำกล้าไม้มีค่า 60,000 กล้า และหญ้าแฝก 10,000 กล้า เพื่อแจกจ่ายให้แก่ราษฎรเพื่อนำไปปลูกในแปลงเกษตรและพื้นที่ป่าชุมชน

ประโยชน์ของโครงการ

จากการดำเนินงานในช่วงปี 2552-2556 ศูนย์เรียนรู้การพัฒนางานด้านป่าไม้ท่าสว่างฯ ได้ทำหน้าที่เป็นแหล่งเรียนรู้แนวพระราชดำริด้านป่าไม้ในพื้นที่ รวมทั้งมีการขยายผลด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และฟื้นฟูป่าชุมชน ควบคู่ไปกับการส่งเสริมด้านอาชีพที่เกี่ยวเนื่องกับการอนุรักษ์ ไปสู่ราษฎรในเขตตำบลท่าสว่าง 18 หมู่บ้าน ประชากร 17,000 คน สำหรับการดำเนินงานในระยะต่อไป องค์การบริหารส่วนตำบลท่าสว่างจะเป็นหน่วยงานหลักในการขับเคลื่อนและขยายผลศูนย์เรียนรู้ดังกล่าวไปสู่ราษฎรในพื้นที่ได้มากยิ่งขึ้น โดยมีกรมป่าไม้และจังหวัดสุรินทร์ให้การสนับสนุนในด้านวิชาการป่าไม้และการขยายผลไปสู่พื้นที่อื่นในวงกว้างต่อไป

            ที่ตั้งโครงการศูนย์เรียนรู้ฯ   พิกัด   P48  ระบบ WGS84

x =  335704

Y =  1648363