อ่างเก็บน้ำเขาเต่า อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

บ้านเขาเต่า ตำบลหนองแก  อำเภอหัวหิน  จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

--------------------dc-----------------------

พระราชดำริ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลปัจจุบัน เสด็จเยือนประชาชนในเขตหัวหิน ทรงเห็นความลำบากของประชาชนในหมู่บ้านเขาเต่า ซึ่งมีประชากรอยู่กันอย่างหนาแน่น 
ขาดแคลนน้ำที่จะใช้อุปโภค-บริโภค และช่วงน้ำทะเลขึ้นสามารถไหลเข้าท่วมพื้นที่เกษตรทุ่งตะกาด ทำให้ผลผลิตเสียหายพร้อมกันนี้ราษฎรได้รวมตัวกันน้อมเกล้าถวายที่ดินแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จำนวน 300 ไร่ จึงมีพระราชดำริพร้อมมอบทรัพย์ส่วนพระองค์ จำนวน 60,000 บาทให้กรมชลประทาน ก่อสร้างอ่างเก็บน้ำเขาเต่า ซึ่งนับเป็นโครงการตามพระราชดำริ  แห่งแรกของกรมชลประทานด้วยเช่นกัน

วัตถุประสงค์ของโครงการ

โครงการอ่างเก็บน้ำเขาเต่าเป็นโครงการเพื่อจัดหาแหล่งน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภค ให้แก่ประชาชน ในหมู่บ้านชายทะเลเขาเต่า

สภาพทั่วไป

เดิมก่อนปีพุทธศักราช 2506 สภาพภูมิประเทศของบริเวณทุ่งตะกาด ตำบลหนองแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ประกอบด้วย ด้านทิศตะวันตกเป็นภูเขา ชื่อเขาอีหรุ่น เป็นเส้นแบ่งปันน้ำของลุ่มน้ำ สภาพพื้นดินลาดเอียงไปทางทิศตะวันออก ซึ่งเป็นชาวฝั่งทะเล และมีถนนเพชรเกษมและทางรถไฟกั้นขวางระหว่างความลาดเอียงนั้น มีพื้นที่ลุ่มน้ำ 8 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 5,000ไร่ มีปริมาณฝนตกเฉลี่ยจาก 3 สถานี วัดน้ำฝนได้ 990 มิลลิเมตร ปริมาณน้ำทั้งหมดไหลลงทุ่งตะกาด จำนวน 4 ลำห้วย คือ ลำห้วยหุบตาเจี๊ยบ ลำห้วยเขาน้อย ลำห้วยหุบประดิษฐ์ และลำห้วยเจ็กกัง จากนั้นไหลออกสู่ทะเล

ระยะเวลาก่อสร้าง   1 ปี (พ.ศ.2506)

รายละเอียดโครงการ

กรมชลประทานได้ดำเนินการออกแบบและก่อสร้างอ่างเก็บน้ำเขาเต่าแล้วเสร็จในปีพุทธศักราช 2506 ในการนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินทำพิธีเจิมเสาเข็ม พืดท่อระบายน้ำ เมื่อวันที่ 9 เมษายน2506 ในการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำสามารถเก็บกักน้ำได้ 600,000 ลูกบาศก์เมตร โดยก่อสร้างทำนบดินกั้นน้ำ ที่ระดับ + 4.00 เมตร (ร.ท.ก) ขนาดหลังคันกว้าง 1.50 เมตร ยาว 1,500 เมตร พร้อมอาคารระบายน้ำ เป็นท่อคอนกรีตเสริมเหล็ก จำนวน 1 แห่ง ขนาด เส้นผ่าศูนย์กลาง 1  เมตร ใช้เงินงบประมาณ 1 ล้านบาทและได้ทำการปรับปรุงขยายท่อระบายน้ำจากอ่างและบานบังคับน้ำบานสี่เหลี่ยม ขนาด 1.50x1.50 จำนวน 1 ท่อ ค่าปรับปรุงประมาณ 800,000 บาท ปรับปรุงเสร็จในปีพุทธศักราช 2519

สำหรับสภาพน้ำในอ่างเก็บน้ำเขาเต่าในระยะแรกเค็ม เนื่องจากพื้นดินเดิมเค็ม ในระยะต่อมาน้ำค่อยจืดขึ้น ในปัจจุบันนี้สภาพน้ำยังมีรสกร่อยเล็กน้อย กรมชลประทานจึงได้ระบายน้ำจากอ่างเก็บน้ำเพื่อชะล้างความเค็มของดินในอ่างเก็บน้ำ

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ 

1.น้ำสำหรับอุปโภค – บริโภค ของชุมชนเขาเต่า

                   ในปี  พ.ศ. 2519 – 2520  โครงการฯ  ปราณบุรี  ก่อสร้างท่อส่งน้ำดิบสายปราณบุรี – หัวหิน  เสร็จ จึงมีการต่อท่อน้ำดิบ  ขนาด  Ø  8”  มาลงที่อ่างเก็บน้ำเพื่อการอุปโภค – บริโภค  และเพื่อการเกษตร  แต่เนื่องจากความเค็มยังมีอยู่จึงไม่ก่อประโยชน์มากนัก

                    ในปี พ.ศ.2522  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้เจ้าหน้าที่ชลประทานเข้าเฝ้า ณ พระตำหนักพระราชวังไกลกังวล เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน  2522 ได้มีพระราชดำรัสให้  กรมชลประทาน พิจารณาสร้างอ่างเก็บน้ำบริเวณหาดทรายใหญ่ เพื่อใช้สำหรับการอุปโภค-บริโภค มีปริมาณน้ำน้ำเก็บกักประมาณ 10,000 ลูกบาศก์เมตร

                   ในปี พ.ศ.2523 ได้มีการต่อท่อน้ำดิบไปที่อ่างเก็บน้ำหาดทรายใหญ่  โดยออกจากท่อน้ำดิบ สายปราณบุรี – หัวหิน(สายเก่า) เป็นท่อซีเมนต์ใยหินขนาด Ø 8”  แล้วแยกเป็นท่อเหล็กเหนียวขนาด Ø 3” ไปที่หาดทรายใหญ่กับต่อท่อให้ราษฎรไปใช้สำหรับผู้บริโภค-บริโภค ในหมู่บ้านและวัดเขาเต่า จึงทำให้ราษฎรในบริเวณเขาเต่า  หมดความจำเป็นที่จะใช้น้ำในอ่างเก็บน้ำเขาเต่าตั้งแต่ปี  2523  เป็นต้นไปจนถึงปัจจุบัน

                ปัจจุบันมีระบบประปาหมู่บ้านโดยใช้น้ำจากท่อน้ำดิบสายปราณบุรี-หัวหิน (สายเก่า) ในการผลิตประปาหมู่บ้าน แต่ก็ยังใช้น้ำจากอ่างเก็บน้ำเขาเต่าเป็นแหล่งน้ำสำรองเพื่อใช้ในการผลิตประปาหมู่บ้าน

2.การประมงหาเลี้ยงชีพของราษฏรชุมชนเขาเต่า

3.แหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดเนื่องจากเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริแห่งแรกของกรมชลประทาน

สถานะปัจจุบันสืบเนื่องจากมีผู้บุกรุกพื้นที่บริเวณขอบอ่างเก็บน้ำ จำนวน 2 ราย ซึ่งเป็นบริเวณพื้นที่ถูกน้ำท่วม กรณีดังกล่าวผู้บุกรุกกำลังอุธรณ์และขอให้รังวัดที่ดินใหม่ โดยขอให้กองนิติกร กรมชลประทาน ดำเนินการตามขั้นตอนของกฎหมายต่อไป

ถอดบทเรียน