โครงการ ก่อสร้างศูนย์ศิลปาชีพเกาะเกิด
สถานที่ตั้ง
ตำบล เกาะเกิด อำเภอ บางปะอิน จังหวัด พระนครศรีอยุธยา
รายละเอียดโครงการ ถอดบทเรียน
โครงการศูนย์ศิลปาชีพเกาะเกิด
ตำบลเกาะเกิด อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
........................................
ความเป็นมา
“ ทรงมีพระราชประสงค์จะจัดตั้งศูนย์ศิลปาชีพแห่งใหม่ขึ้น เพื่อเป็นศูนย์รวมศิลปวัฒนธรรมของทุกภาค ซึ่งจะเป็นการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม และวิถีชีวิตของคนไทยให้คงอยู่สืบไป โดยทรงให้เลือกหาสถานที่ที่ไม่ใกล้ไม่ไกลจากกรุงเทพมหานครมากนัก ” ซึ่งคณะกรรมการดำเนินงาน จึงได้พิจารณาเลือกพื้นที่บริเวณตำบลเกาะเกิด อำเภอปางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นสถานที่ก่อสร้างศูนย์ศิลปาชีพแห่งใหม่"
การดำเนินงาน
ได้จัดซื้อที่ดินเนื้อที่ประมาณ 750 ไร่ ต่อมาขยายเพิ่มอีก 1,446 ไร่ จนถึงปัจจุบันโครงการศิลปาชีพ ตำบลเกาะเกิด มีพื้นที่ประมาณ 2,028 ไร่ และจัดสรรเนื้อที่ออกเป็น 4 ส่วน ได้แก่ พื้นที่ทำเกษตรกรรม กลุ่มอาคารพิพิธภัณฑ์ กลุ่มอาคารฝึกงาน ที่พักอาศัยของสมาชิกศิลปาชีพ และกลุ่มหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง การดำเนินกิจกรรม และการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ต่างๆ ภายในโครงการ เป็นไปตามการกำหนดสัดส่วนของพื้นที่ที่ได้วางแนวทางไว้อย่างชัดเจน สำหรับกิจกรรมที่ได้ดำเนินการ และเห็นผลสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรมในปัจจุบัน ประกอบด้วย
หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
เจตนารมณ์ในการก่อตั้งหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงขึ้นมา ก็เนื่องมาจากการที่สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงเล็งเห็นถึงปัญหาการขาดแคลนที่ดินทำกินในภายภาคหน้า เนื่องจากจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น ในขณะที่ผืนดินยังคงมีจำนวนเท่าเดิม ซึ่งจะก่อให้เกิดปัญหาขาดแคลนที่ทำกินในอนาคต พระองค์จึงทรงให้หาต้นแบบ(Model) ในการทำมาหากินที่จะช่วยให้ราษฎรสามารถดำเนินชีวิตอยู่ได้ โดยมีแนวคิดว่า...ให้พ่อบ้านเข้าเป็นแรงงานของโครงการศิลปาชีพ สำหรับแม่บ้านให้ทำงานบ้าน ทำงานเกษตรโดยขอให้เป็นเกษตรปลอดสารพิษ และเมื่อพ่อบ้านว่างจากการทำงานหลักแล้ว ให้มาช่วยทำงานเกษตร ซึ่งถือเป็นวิถีชีวิตดั้งเดิมของเกษตรกรไทย
การคัดเลือกครอบครัวเข้ามาสู่โครงการ จะคัดเลือกครอบครัวขนาดกลางที่มีสมาชิกไม่เกิน 5 คน ต้องมีความขยันขันแข็ง ไม่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด เมื่อเข้ามาอยู่จะได้รับการจัดสรรที่ดินให้ครัวเรือนละ 2 ไร่ เป็นทั้งที่อยู่อาศัยและที่ทำกิน โดยให้อยู่รวมกันในรูปแบบหมู่บ้านมีผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้ปกครองดูแลให้อยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข
... หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ดำเนินการมาแล้วกว่า 8 ปี บนเนื้อที่ประมาณกว่า 70 ไร่ ปัจจุบันมีครัวเรือนจำนวน 21 ครัวเรือน อาศัยอยู่ร่วมกัน ต่างถ้อยทีถ้อยอาศัย ประการสำคัญพวกเขาสามารถใช้อาชีพเกษตรกรรมเลี้ยงชีพได้อย่างมั่นคง มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นสมดั่งเจตนารมณ์ …
บ้านของหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งเป็นที่อยู่อาศัย และที่ทำการเกษตรอยู่ในบริเวณเดียวกัน |
กิจกรรมการเกษตร
ด้วยอยุธยานั่นขึ้นชื่อว่าเป็นเมืองอู่ข้าว อู่น้ำ และเพื่อให้สมดั่งคำว่า การดำเนินกิจกรรมด้านการเกษตร จึงเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่จะขาดเสียไม่ได้ ทั้งยังมีการดำเนินงานที่มีความหลากหลาย ดังนี้
นาข้าว พันธุ์ที่ปลูก ได้แก่ ข้าวหอมปทุม ข้าวขาวตาแห้ง เป็นต้น
พืชไร่ ไม้ผล มีการปลูกไว้หลากหลายชนิด เช่น กล้วย มะม่วง มะพร้าวน้ำหอม ขนุน กระท้อน ทุเรียน เป็นต้น นอกจากนี้แล้วยังพยายามที่จะทำการรวบรวมสายพันธุ์กล้วย และทุเรียนไว้มากมายหลายสายพันธุ์
พืชผักสวนครัว ทำการปลูกในลักษณะหมุนเวียนตามความต้องการของตลาด อาทิเช่น พริก มะเขือ แตงกวา คะน้า เป็นต้น โดยมีการปลูกทั้งแปลงเพาะปลูก และปลูกแซมตามร่องสวน ซึ่งถือเป็นผลผลิตหลักให้แก่โครงการในปัจจุบัน
งานไม้ดอกไม้ประดับ ซึ่งผลผลิตส่วนใหญ่จะนำมาใช้ในการประดับตกแต่งพื้นที่ส่วนต่างๆของโครงการ เช่น กล้วยไม้ ดาวเรือง โมก และแก้ว เป็นต้น ทั้งนี้ เป็นการช่วยลดค่าใช้จ่ายในการจัดซื้อดอกไม้ประดับบริเวณพื้นที่โครงการ
ผลผลิตทางการเกษตรที่ได้ จะบรรจุภายใต้ชื่อของ ศิลปาชีพเกาะเกิด โดยจะวางจำหน่ายที่ร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ ตั้งอยู่บริเวณด้านหน้าของโครงการริมถนนสายเอเชียฝั่งขาเข้า
- ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านการส่งเสริมอาชีพ