โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ประจันต์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

 ตำบลหนองหญ้าปล้อง  อำเภอหนองหญ้าปล้อง  จังหวัดเพชรบุรี

พระราชดำริ

วันที่ 17 มิถุนายน 2523 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินจังหวัดเพชรบุรีทรงมีพระราชดำริเกี่ยวกับงานชลประทานสรุปได้ว่า

“...ให้กรมชลประทานพิจารณาวางโครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ประจันต์ เพื่อจัดหาน้ำให้ราษฎรที่อาศัยอยู่ตามหมู่บ้านต่าง ๆ ริมห้วยแม่ประจันต์ให้มีน้ำใช้เพาะปลูกและอุปโภค-บริโภคได้ตลอดปี นอกจากนั้นยังช่วยระบายน้ำลงมาเสริมให้กับโครงการชลประทานเพชรบุรีในระยะที่ขาดแคลนน้ำและช่วยเก็บกักไว้ใช้ในฤดูน้ำนอง เพื่อช่วยบรรเทาอุทกภัยในเขตโครงการเพชรบุรีให้ได้ผลสมบูรณ์ยิ่งขึ้น”

โครงการห้วยแม่ประจันต์ฯ  เป็นโครงการขนาดใหญ่ ซึ่งใช้งบประมาณดำเนินงานสูง รัฐบาลในขณะนั้นจึงมีนโยบายที่จะชะลองานก่อสร้างขนาดใหญ่ในช่วงของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 6 (พ.ศ. 2530-2534) กรมชลประทานจึงต้องเลื่อนการก่อสร้างโครงการฯ ออกไป

สืบเนื่องจากปัญหาอุทกภัยในพื้นที่จังหวัดเพชรบุรีเมื่อเดือนตุลาคม 2546 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำริวันที่ 6 ตุลาคม 2546 และวันที่ 4 พฤศจิกายน 2546 เกี่ยวกับการแก้ไขปัญหาอุทกภัยในเขตจังหวัดเพชรบุรีและจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ โดยทรงมีพระราชประสงค์ให้เร่งดำเนินการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ประจันต์ให้แล้วเสร็จโดยเร็ว กรมชลประทานจึงได้พิจารณาปรับแผนงานก่อสร้างจากเดิมระยะ 5 ปี (2546-2550) เหลือระยะเวลาการดำเนินการ 3 ปี (2546-2548) โดยขอให้กองทัพบกสนับสนุนกำลังพลและเครื่องจักรเครื่องมือเข้าร่วมดำเนินการก่อสร้างด้วย

วัตถุประสงค์

1. เพื่อเป็นแหล่งกักเก็บน้ำเพื่อการเกษตรและอุปโภค-บริโภคได้เพียงพอตลอดปี

2. เพื่อระบายน้ำเสริมและช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกในเขตโครงการชลประทานเพชรบุรีในช่วงฤดูแล้ง

3. เพื่อบรรเทาอุทกภัยในบริเวณลุ่มน้ำเพชรบุรีในช่วงฤดูน้ำหลาก

แผน/ผลการดำเนินงาน

ผลการดำเนินงานจนถึงปัจจุบัน

1. งานก่อสร้างเขื่อนทำนบดิน ดำเนินงานขุดลอกร่องแกน ปรับปรุงฐานรากและถมดินอัดแน่นด้วยเครื่องจักร งานหินเรียงและหินทิ้ง สรุปผลงานก่อสร้างเขื่อนหัวงาน 94.60 %

2. งานอาคารท่อระบายน้ำ ดำเนินงานขุดร่องระบายน้ำ งานท่อระบายน้ำ ก่อสร้างอาคารรับน้ำ อาคารควบคุมการระบายน้ำ และติดตั้งเครื่องกว้านบานระบาย สรุปผลงานก่อสร้าง 64.58 %

3. งานอาคารระบายน้ำล้น ดำเนินงานขุด-ขนย้ายดินและหิน งานคอนกรีตหยาบ งานคอนกรีตเสริมเหล็ก งานหินทิ้ง และงานติดตั้งเครื่องกว้านบานระบาย สรุปผลงานก่อสร้าง 87.54 %

รวมผลงานตั้งแต่เริ่มต้นถึงปัจจุบัน ได้ผลงานทั้งโครงการประมาณ ....% คาดว่าจะดำเนินงานแล้วเสร็จภายในปี 2548 ทั้งนี้ คาดว่าจะสามารถเก็บกักน้ำได้เต็มปริมาณความจุของอ่างจำนวน 42.20 ล้านลูกบาศก์เมตร ในเดือนพฤศจิกายน 2548 (ในกรณีค่าเฉลี่ยฝนปกติ) ซึ่งส่งผลให้มีโรงเรียนที่ตั้งอยู่เหนืออ่างเก็บน้ำจะถูกน้ำท่วม 2 โรงเรียน ปัจจุบันสำนักงาน กปร. ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันแก้ไขปัญหาในการเตรียมสถานที่เรียนแห่งใหม่เรียบร้อยแล้ว