โครงการ แก้มลิงทะเลสาบบ้านหมอ
สถานที่ตั้ง
ตำบล บ้านหมอ อำเภอ บ้านหมอ จังหวัด สระบุรี
รายละเอียดโครงการ ถอดบทเรียน
โครงการแก้มลิงทะเลสาบบ้านหมอ
ตำบลสร่างโศก อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี
-------------------------
![]() |
ภาพโครงการแก้มลิงทะเลสาบบ้านหมอเมื่อดำเนินการแล้วเสร็จ
1. พระราชดำริ
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้มีพระราชกระแสในคราวประชุมคณะกรรมการมูลนิธิชัยพัฒนา เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2549 ให้ดำเนินการจัดทำแผนบริหารจัดการน้ำในพื้นที่โครงการแก้มลิงของมูลนิธิชัยพัฒนา เพื่อที่จะสามารถบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพสูงสุด
สืบเนื่องจาก บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จำกัด (มหาชน) มีความประสงค์ที่จะบริจาคที่ดินบางส่วน (บ่อปูนขาว จำนวน 2 บ่อ) คิดเป็นพื้นที่โดยประมาณ 900 ไร่ ให้แก่มูลนิธิชัยพัฒนา ทั้งนี้ เมื่อรวมพื้นที่บ่อน้ำอีก 2 บ่อ ซึ่งอยู่ในความดูแลขององค์การบริหารส่วนท้องถิ่นจะทำให้มีพื้นที่ดำเนินงานโครงการแก้มลิงฯ รวมเป็นจำนวนทั้งสิ้น 3,122 ไร่ และมีปริมาตรความจุน้ำรวม 4 บ่อโดยประมาณ 25,000,000 ลูกบาศก์เมตร (ยี่สิบห้าล้านลูกบาศก์เมตร)
2. การดำเนินงาน
- สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ได้ประสานไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อขอความอนุเคราะห์ให้ดำเนินการสำรวจและออกแบบโครงการแก้มลิงของมูลนิธิชัยพัฒนาทุกโครงการ รวมทั้งจัดทำแผนงานและงบประมาณส่งมายังสำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา เพื่อพิจารณาดำเนินการต่อไป
- ในปี 2551 กรมชลประทาน ได้ดำเนินการจัดสร้างท่อรับน้ำ-ระบายน้ำ และดำเนินการขุดคลองชักน้ำพร้อมอาคารประกอบ เพื่อรับน้ำและระบายน้ำระหว่างคลองชัยนาท-ป่าสัก และบ่อน้ำทั้ง 4 บ่อ และได้ดำเนินการทดสอบการพร่องน้ำเพื่อพิจารณาความเป็นไปได้ในการใช้ประโยชน์จากบ่อน้ำอย่างเต็มศักยภาพ และเพื่อผลในการปรับปรุงคุณภาพน้ำซึ่งมีค่าความเป็นกรดเป็นด่างให้เจือจางลง ทั้งนี้ เนื่องจากเดิมมิได้มีการใช้ประโยชน์หรือถ่ายเทน้ำออกจากบ่อปูนขาวมาก่อน ในการดำเนินกิจกรรมทดสอบการพร่องน้ำ นั้น สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ได้รับพระราชทานพระราชานุมัติจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อดำเนินการในเรื่องดังกล่าวการดำเนินงานในระยะต่อไป
- ในปี 2552 ดำเนินกิจกรรมทดสอบการพร่องน้ำ และจัดสร้างท่อรับ-ระบายน้ำพร้อมอาคารประกอบ รวมทั้งขุดคลองชักน้ำเชื่อมระหว่างบ่อและคลองชัยนาท-ป่าสัก และจังหวัดสระบุรีได้พิจารณาอนุมัติเงินงบประมาณ ประจำปี 2552 จำนวน 45,000,000 บาท (สี่สิบห้าล้านบาท) เพื่อใช้ในการจัดสร้างระบบคลองชลประทานและสถานีสูบน้ำ ซึ่งจะใช้น้ำต้นทุนภายในบ่อสำหรับพื้นที่เกษตรกรรมโดยรอบ จำนวน 6,000 ไร่
- ในปี 2553 สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ได้มอบหมายให้กรมชลประทานพิจารณาระบบการสูบน้ำด้วยเครื่องสูบชนิดไฟฟ้าเพื่อเสริมสมรรถนะรวมทั้งใช้ประโยชน์จากบ่อ ในการบริหารจัดการน้ำเพื่อบรรเทาอุทกภัยและช่วยลดระดับสูงสุดของแม่น้ำเจ้าพระยาในเวลาที่เหมาะสมและจำเป็น รวมทั้งจะได้พิจารณาจัดทำแผนการพัฒนาพื้นที่โดยรอบบ่อเพื่อประโยชน์ของราษฎรในพื้นที่ต่อไป
3. หน่วนงานรับผิดชอบ
สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา
สำนักชลประทานที่ 10 กรมชลประทาน
องค์การบริหารส่วนท้องถิ่น จังหวัดสระบุรี
ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องของจังหวัดสระบุรี เช่น เกษตรจังหวัด ประมงจังหวัด ฯลฯ
สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร
ที่มาของข้อมูล : http://www.chaipat.or.th/chaipat
- ประเภทโครงการ : โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ