โครงการอ่างเก็บน้ำคลองตาด้วง (ทับทิมสยาม 03) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

หมู่ที่ 1 โคกตาด้วง ตำบลทัพไทย อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว

1.  ความเป็นมา

          ตามที่ศาสตราจารย์ ดร.สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ฯ ได้เสด็จพระราชดำเนินพื้นที่ศูนย์อพยพ ในเขตจังหวัดปราจีนบุรี (ขณะนั้น) เมื่อวันที่  9  มกราคม  2536  และวันที่  23  สิงหาคม  2536  โดยใช้ชื่อโครงการว่า “โครงการทับทิมสยาม” ทรงมีพระกระแสให้จัดตั้งหมู่บ้านในพื้นที่ศูนย์อพยพ (หมู่บ้านที่จะเปิดใหม่) และให้ดำเนินการเช่นเดียวกับหมู่บ้านอื่น ๆ ที่เคยมีพระดำรัสไว้ และให้ใช้ชื่อโครงการหมู่บ้านนี้ว่า “โครงการทับทิมสยาม  03” นั้น มีงานที่กรมชลประทานจะต้องดำเนินการในปีงบประมาณ  2541  คือ โครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองตาด้วง ตำบลทัพไทย อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว

 2.  ที่ตั้งและลักษณะภูมิประเทศ

          อ่างเก็บน้ำคลองตาด้วง ตั้งอยู่บ้านทัพไทย ตำบลทัพไทย อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว

          ลักษณะทั่วไปของอ่างเก็บน้ำคลองตาด้วง มีขนาดกว้าง  20.00  เมตร สองฝั่งคลองมีต้นไม้ ต้นไผ่ขึ้นอย่างหนาแน่นทั้งสองข้างตลิ่ง และเป็นที่ราบลุ่ม ส่วนใหญ่อยู่ในเขตตำบลทัพไทย อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว โดยมีพื้นที่รับน้ำฝน  8.20  ตารางกิโลเมตร ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปี  1,660.30  มิลลิเมตร โครงการที่จะดำเนินการก่อสร้างอยู่ในลำน้ำคลองตาด้วง ซึ่งน้ำในลำคลองจะขาดแห้งเป็นช่วง ๆ อยู่ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ – เดือนเมษายน ของทุก ๆ ปี และในฤดูฝนจะมีปริมาณน้ำป่าไหลล้นตลิ่งทั้งสองข้างอย่างรวดเร็ว พืชไร่นาเสียหายเป็นจำนวนมาก พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นไร่ข้าวโพด และมันสำปะหลัง โดยสภาพทั่วไปแล้วมีความเหมาะสมก่อสร้างอ่างเก็บน้ำ และระบบส่งน้ำเพื่อยกระดับน้ำในลำห้วยให้สูงขึ้น และเก็บกักน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง

3.  วัตถุประสงค์

          เพื่อจัดหาแหล่งน้ำช่วยเหลือราษฎรในหมู่บ้านโครงการทับทิมสยาม  03  มีน้ำอุปโภค-บริโภค และทำการเกษตรได้ตลอดปี

4.  ลักษณะโครงการ

          4.1  ทำนบดิน
                 ทำเลที่สร้างทำนบดิน  แผนที่ระวาง  5537 II  พิกัด  48 PTA 729-647
                 พื้นที่รับน้ำฝน                                                         8.20     ตร.กม.
                 ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปี                                          1,660.00    มม.
                 ปริมาณน้ำทั้งปีที่ไหลลงอ่างเก็บน้ำ                                    5.25    ล้าน ลบ.ม.
                 ทำนบดิน สูง                                                        10.50      ม.
                 ทำนบดิน ยาว                                                     1,350.00     ม.
                 ระดับสันทำนบดิน                                                 +108.00             ม. (รสม.)
                 ระดับน้ำสูงสุด                                                      +106.00     ม. (รสม.)
                 ระดับน้ำเก็บกัก                                                    +106.00             ม. (รสม.)
                 ความจุอ่างเก็บน้ำ                                                       1.80             ล้าน ลบ.ม.
                 ความจุอ่างเก็บน้ำที่ระดับต่ำสุด                                          0.10            ล้าน ลบ.ม.
                 พื้นที่ผิวน้ำที่ระดับน้ำสูงสุด                                             0.57              ตร.กม.

          4.2  ระบบส่งน้ำและอาคารประกอบ
                 - อาคารระบายน้ำล้น ขนาด กว้าง 15.00  เมตร ยาว  210.00  เมตร  จำนวน  1  แห่ง
                 - ท่อส่งน้ำฝั่งขวา ขนาด ø 500  มม. ยาว  70.00  ม.  จำนวน  1  แห่ง
                 - ระบบส่งน้ำท่อ ขนาด ø 0.50  ม.  Ø  0.30  ม.  Ø 0.10  ม.  Ø 0.05  ม.  ยาว 17.070  กม.  4.3  ค่าลงทุน
                งานทำนบดินพร้อมระบบส่งน้ำ                                     15.3597    ล้านบาท

5.  ผลประโยชน์ที่ได้รับ

จัดหาน้ำให้ราษฎรในหมู่บ้านโครงการทับทิมสยาม  03  จำนวน  200  ครอบครัว ประชากรประมาณ  300  คน ใช้เพื่ออุปโภค-บริโภค และการเกษตรกรรมได้ตลอดทั้งปี

ที่มา : สำนักประสานงานโครงการพื้นที่ 1

ถอดบทเรียน