โครงการอ่างเก็บน้ำคลองสามสิบอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
หมู่ที่  5  บ้านเขาสามสิบ  ตำบลเขาสามสิบ  อำเภอเขาฉกรรจ์  จังหวัดสระแก้ว

1.  ความเป็นมา

          โครงการอ่างเก็บน้ำคลองสามสิบ เป็นโครงการตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงมีพระราชดำริ เมื่อวันที่ 15  กุมภาพันธ์ 2525  ให้กรมชลประทานโดยสำนักงานชลประทานที่  9  จัดหาแหล่งน้ำสำรอง ให้กับกรมทหารราบที่  12  รักษาพระองค์ฯ และกองพันทหารราบที่  1  กรมทหารราบที่  12  รักษาพระองค์ฯ ที่ตั้งขึ้นใหม่ในเขตอำเภอสระแก้ว และจัดหาน้ำให้ราษฎรที่อยู่ในเขตบริเวณใกล้เคียงเขาสามสิบ เพื่อการเกษตรกรรมด้วย ดังนั้น สำนักงานชลประทานที่  9  จึงได้วางแผนงานก่อสร้าง โครงการอ่างเก็บน้ำคลองสามสิบ โดยมีระยะเวลาก่อสร้าง  3  ปี  ตั้งแต่ปีงบประมาณ  2527  และได้ทำการก่อสร้างแล้วเสร็จเมื่อวันที่  30  กันยายน  2529

2.  ที่ตั้งและลักษณะภูมิประเทศ

          อ่างเก็บน้ำคลองสามสิบ ตั้งอยู่หมู่ที่  5  บ้านเขาสามสิบ  ตำบลเขาสามสิบ  อำเภอเขาฉกรรจ์  จังหวัดสระแก้ว

          ลักษณะภูมิประเทศ ลักษณะบริเวณอ่างเก็บน้ำ เป็นหุบ มีคลองสามสิบไหลผ่าน แต่ไม่ตลอดปี จะแห้งในฤดูแล้ง ถ้าในฤดูฝนน้ำจะหลาก ไหลแผ่กว้าง แต่มีเพียงชั่วระยะเวลาหลังจากฝนตกหนักเท่านั้น ทั้งนี้เพราะตัวคลองกว้างประมาณ  3-4  เมตร และลึกประมาณ  1.50-2.00  เมตร ดังนั้น ในเขตบริเวณใกล้กับลำห้วย จึงมีนาข้าวอยู่บ้าง แต่พื้นที่โครงการฯ ส่วนใหญ่เป็นนา และพืชไร่ ลักษณะทั่วไป เป็นดินเหนียวปนลูกรัง และมีหิน

3.  วัตถุประสงค์

          3.1  เพื่อการอุปโภค-บริโภค
          3.2  เพื่อการเกษตรกรรม
          3.3  เป็นแหล่งท่องเที่ยว

4.  ลักษณะโครงการ

          4.1  ทำนบดิน
                 ทำเลที่สร้างทำนบดิน  แผนที่ระวาง  5436 III  พิกัด  48 PSA 947129
                 พื้นที่รับน้ำฝน                                                       12.50     ตร.กม.
                 ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปี                                           1,517.00     มม.
                 ปริมาณน้ำทั้งปีที่ไหลลงอ่างเก็บน้ำ                                    5.70     ล้าน ลบ.ม.
                 ทำนบดิน สูง                                                        14.00      ม.
                 ทำนบดิน ยาว                                                     1,180.00     ม. (6.00)
                 ระดับสันทำนบ                                                     +96.50     ม. (รทก.)
                 ระดับน้ำสูงสุด                                                      +95.30     ม. (รทก.)
                 ระดับน้ำเก็บกัก                                                     +94.50     ม. (รทก.)
                 ความจุอ่างเก็บน้ำ                                                       5.70              ล้าน ลบ.ม.
                 ความจุอ่างเก็บน้ำที่ระดับต่ำสุด                                         1.14             ล้าน ลบ.ม.
                 ความจุอ่างเก็บน้ำสำรองใช้งาน                                        4.56              ล้าน ลบ.ม.
                 พื้นที่ผิวน้ำที่ระดับน้ำสูงสุด (ประมาณ  1,050  ไร่)                   1.68              ตร.กม.

          4.2  ระบบส่งน้ำและอาคารประกอบ
                 - ทางระบายน้ำล้นแบบช่องเปิด กว้าง  21.50  ม.
                 - ทรบ.ฝั่งขวา 2- 0  0.40  ม.     ทรบ.ฝั่งซ้าย 1-  0  0.40  ม.
                 - ระบบส่งน้ำโดยท่อ  AC 1-0 0.40 ม.  16.728  กม.
                 - ท่อส่งน้ำเพื่อการเกษตร (ท่อ AC)  ความยาว  2.940 กม.  มี 4 ขนาด
                    - ท่อ AC  1-0 0.40 ม.   ยาว 1.940 กม.
                   - ท่อ AC  1-0 0.30 ม.   ยาว 0.610 กม.
                   - ท่อ AC  1-0 0.25 ม.   ยาว 0.255 กม.
                   - ท่อ AC  1-0 0.15 ม.   ยาว 0.135 กม.
                 - ท่อส่งน้ำฝั่งซ้าย (AC)  ความยาว  4.030 กม.  มี 2 ขนาด
                     - ท่อ AC  1-0 0.40 ม.   ยาว 3.124 กม.
                   - ท่อ AC  1-0 0.30 ม.   ยาว 0.906 กม.       

          4.3  ค่าลงทุน
                ทำนบดินพร้อมระบบส่งน้ำ                                          86.4759     ล้านบาท

5.  ผลประโยชน์ที่ได้รับ

5.1  ส่งน้ำช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูก ประมาณ  2,680  ไร่
          5.2  เก็บน้ำไว้ใช้อุปโภค-บริโภค ตลอดปี
          5.3  ช่วยบรรเทาอุทกภัยในเขตบริเวณลุ่มน้ำคลองสามสิบ
          5.5  บริเวณอ่างเก็บน้ำ สามารถที่จะใช้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา
          5.6  เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ

ถอดบทเรียน