รายละเอียดองค์ความรู้

องค์ความรู้

โครงการอ่างพวง

รัชกาลที่ 9 เสด็จฯ ไปทรงปลูกหญ้าแฝก ณ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายฯ วันที่ 22 กรกฎาคม 2535

                  พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จฯ ไปทรงปลูกหญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ ณ พื้นที่ส่งน้ำหมู่บ้านชาวไทยมุสลิมท้ายอ่างเก็บน้ำห้วยทราย อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรีเมื่อวันที่ ๒๒ กรกฎาคม ๒๕๓๕ และมีพระราชดำริ สรุปดังนี้

          ๑. ควรพิจารณาความเหมาะสมในการผันน้ำจากอ่างเก็บน้ำห้วยตะแปด ผ่านสันทำนบของอ่างพักน้ำเขากระปุกลงอ่างเก็บน้ำห้วยทราย ซึ่งมีสภาพขาดแคลนน้ำมาก เพื่อให้สามารถส่งน้ำช่วยเหลือพื้นทีเพาะปลูกของอ่างเก็บน้ำห้วยทรายและบริเวณใกล้เคียง

               ๒. ควรพิจารณาวางโครงการและก่อสร้างอ่างเก็บน้ำในลำน้ำสาขาของลุ่มน้ำห้วยตะแปดเพื่อเป็นแหล่งเก็บกักน้ำเสริมให้อ่างเก็บน้ำห้วยตะแปด

               ๓. ควรเร่งพิจารณาวางโครงการและก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยไม้ตาย ส่วนพื้นที่ตอนบนของอ่างฯ ควรพิจารณาก่อสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดเล็กกระจายในบริเวณต่างๆ ตามความเหมาะสม

 เมื่อวันที่ ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๓๕ มีพระราชดำริให้กรมชลประทานพิจารณาวางโครงการและก่อสร้างระบบผันน้ำจากอ่างเก็บน้ำหรือแหล่งน้ำที่มีศักยภาพที่ดี และมีความเหมาะสมไปลงอ่างเก็บน้ำห้วยตะแปดซึ่งน้ำไหลลงอ่างเก็บน้ำในแต่ละปีน้อย ไม่เพียงพอต่อความต้องการใช้ทำการเกษตรและอุปโภคบริโภคของราษฎร

          เมื่อวันที่ ๖ สิงหาคม ๒๕๓๙ เสด็จฯ ไปทอดพระเนตรศูนย์ศึกษาห้วยทรายฯ มีพระราชดำริให้กรมชลประทานเร่งรัดก่อสร้างโครงการระบบท่อผันน้ำอ่างเก็บน้ำบ้านทุ่งขาม - อ่างเก็บน้ำห้วยตะแปด กรมชลประทาน ดำเนินการก่อสร้างระบบท่อผันน้ำอ่างเก็บน้ำห้วยตะแปด - อ่างเก็บน้ำห้วยทราย เมื่อปี ๒๕๓๖ เป็นท่อขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ๖๐๐ มิลลิเมตร ยาว ๗.๒ กิโลเมตร ช่วยให้ราษฎรมีน้ำใช้ทำการเกษตร ๑,๒๐๐ ไร่ และมีน้ำอุปโภคบริโภคตลอดปี

           ปี ๒๕๓๖ - ๒๕๓๗ ก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยไม้ตาย ตำบลไร่ใหม่พัฒนา อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี

           ปี ๒๕๔๐ ก่อสร้างระบบผันน้ำอ่างเก็บน้ำบ้านทุ่งขาม - อ่างเก็บน้ำห้วยตะแปด โดยวางระบบท่อผันน้ำต่อจากท่อส่งน้ำท้ายอ่างบ้านทุ่งขาม เลียบตามคลองส่งน้ำและถนน ความยาว ๑๘.๖๒๒ กิโลเมตร เส้นผ่านศูนย์กลาง ๕๐๐ มิลลิเมตร ช่วยบรรเทาปัญหาขาดแคลนน้ำในพื้นที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายฯ ประมาณ ๘,๘๗๐ ไร่ และช่วยราษฎรตามแนวท่อผันน้ำในพื้นที่ตำบลไร่ใหม่พัฒนามีน้ำใช้เพื่อการเกษตร ๒,๐๐๐ ไร่ และใช้อุปโภคบริโภคตลอดปี

          นอกจากนี้ ได้วางท่อส่งน้ำ เส้นผ่านศูนย์กลาง ๕๐๐ มิลลิเมตร จากจุดจ่ายน้ำลงอ่างเก็บน้ำห้วยตะแปด ไปยังอ่างเก็บน้ำห้วยทราย - หุบกะพง ระยะทาง ๖ กิโลเมตร สามารถช่วยพื้นที่เพาะปลูกได้ ๑,๒๐๐ ไร่

           ปี ๒๕๔๓ ก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยไทรงาม ที่บ้านวลัย ตำบลหนองพลับ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ช่วยเหลือพื้นที่การเกษตรประมาณ ๙,๐๐๐ ไร่ ในพื้นที่ตำบลหนองพลับและตำบลหินเหล็กไฟ

           ปี ๒๕๔๙ ก่อสร้างระบบท่อผันน้ำอ่างเก็บน้ำห้วยไทรงาม - อ่างเก็บน้ำทุ่งขาม

      การทำงานของอ่างพวงหรือระบบเครือข่ายอ่างเก็บน้ำ มีหลักการว่า อ่างเก็บน้ำที่อยู่ตอนบนหรืออยู่ในระดับที่สูงกว่า สามารถปล่อยน้ำลงมาเติมอ่างเก็บน้ำที่อยู่ตอนล่างหรืออยู่ในระดับที่ต่ำกว่า โดยการวางระบบท่อส่งน้ำเชื่อมต่อกัน เพื่อผันน้ำจากอ่างเก็บน้ำที่มีปริมาณน้ำเหลือใช้มาช่วยเหลืออ่างเก็บน้ำที่ขาดแคลนน้ำ ทำให้การบริหารจัดการน้ำมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

อ่างเก็บน้ำเคือข่าย

อ่างเก็บน้ำห้วยไทรงาม

อ่างเก็บน้ำบ้านทุ่งขาม

อ่างเก็บน้ำห้วยไม้ตาย

อ่างเก็บน้ำห้วยตะแปด

             

อ่างเก็บน้ำห้วยทราย

           

อ่างเก็บน้ำห้วยทราย (หุบกะพง)

     

แผนที่เครือข่ายอ่างเก็บน้ำ

 

---

                                                                                                         กลุ่มนโยบายพิเศษ
                                                                                                            ๑๗  เมษายน  ๒๕๖๓