รายละเอียดองค์ความรู้

องค์ความรู้

โครงการจัดหาน้ำช่วยเหลือนิคมลำปาว จังหวัดกาฬสินธุ์

 

             เมื่อวันที่ ๕ มีนาคม ๒๕๔๐ พลเอก เทียนชัย จั่นมุกดา อดีตรองสมุหราชองครักษ์ ได้อันเชิญกระแสพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร แจ้งแก่กรมชลประทาน  ให้ตรวจสอบสภาพปัญหาข้อขัดข้องของสถานีสูบน้ำด้วยไฟฟ้าในเขตนิคมสร้างตนเองลำปาว จังหวัดกาฬสินธุ์ จำนวน  ๓ สถานี ซึ่งเสียหายไม่สามารถใช้งานได้

 

เขื่อนลำปาว 

 

นิคมสร้างตนเองลำปาว

                    เมื่อวันที่ ๒๕ มีนาคม ๒๕๔๐ พระราชทานแนวพระราชดำริเกี่ยวกับโครงการฟื้นฟูและบูรณะสถานีสูบน้ำดังกล่าว ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา

 

สถานีสูบน้ำ 

               เมื่อวันที่ ๒๒ มิถุนายน ๒๕๔๒ มีพระราชดำริกับ เลขาธิการ กปร. และอธิบดีกรมชลประทาน ณ วังไกลกังวล หัวหิน เกี่ยวกับโครงการจัดหาแหล่งน้ำช่วยเหลือราษฎรในเขตนิคมสร้างตนเองลำปาว อ.เมืองกาฬสินธุ์ – อ.สหัสขันธ์ จ.กาฬสินธุ์ สรุปความว่า

               ให้กรมชลประทานพิจารณาก่อสร้างฝายทดน้ำขนาดเล็กราคาถูก ๆ เช่นเดียวกับฝายของชาวเขาที่จังหวัดเชียงใหม่ ความสูงประมาณ ๐.๕๐ – ๑.๐๐ เมตร ในลำห้วยต่าง ๆ ในเขตนิคมฯ ลำปาว โดยเร่งด่วน และจากฝาย
ต่าง ๆ ให้ต่อท่อส่งน้ำไปลงบ่อพักน้ำขนาดเล็ก ประมาณ ๒.๐๐ × ๒.๐๐ เมตร ที่อยู่บนสันเนินเป็นระยะ ๆ ไป โดยมีประตู ปิด – เปิด น้ำไม่ให้ล้นบ่อพัก เพื่อบ่อพักน้ำจะได้มีราคาไม่แพง จากบ่อพักน้ำต่าง ๆ นี้ กระจายน้ำออกไปรอบ ๆ บ่อ เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับพื้นที่ (ไม่ใช่เพื่อการเกษตรอย่างสมบูรณ์) ในฤดูฝนจะใช้น้ำที่ไหลลงมาตามลำห้วยหน้าฝาย
ส่งเข้าบ่อพักต่าง ๆ ดังกล่าว ส่วนในฤดูแล้งไม่มีน้ำฝน ให้สูบน้ำจากอ่างเก็บน้ำลำปาวขึ้นมาหน้าฝายเป็นช่วง ๆ ช่วงละประมาณ ๒๐ เมตร ตามระดับความสูงของพื้นที่ เพื่อหลีกเลี่ยงการใช้ท่อที่ต้องมีความแข็งแรงมาก ๆ ท่อที่ใช้ควรพิจารณาจัดหามาในรูปของธนาคารท่อ โดยมีมูลนิธิชัยพัฒนาเป็นผู้อุปถัมภ์ ส่วนระบบสูบน้ำที่สูบจากอ่างเก็บน้ำลำปาวส่งขึ้นไปตามท่อไปลงบ่อพักเป็นช่วง ๆ และจากบ่อพักกระจายน้ำไปตามบ่อจ่ายน้ำในหมู่บ้านต่าง ๆ นั้น ในพื้นที่
ส่วนที่ยังไม่ได้ดำเนินการ ให้ดำเนินการในโอกาสต่อไป เนื่องจากต้องใช้งบประมาณมาก

              หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ร่วมกันดำเนินงานสนองพระราชดำริ ดังนี้

             ๑. พัฒนาปรับปรุงแหล่งน้ำธรรมชาติและที่ก่อสร้างไว้เดิม ให้สามารถใช้ประโยชน์ได้มากขึ้น เช่น การก่อสร้างโครงการชลประทานขนาดเล็ก ขุดลอกแหล่งน้ำธรรมชาติกระจายครอบคลุมพื้นที่ของนิคมฯ

             ๒. ก่อสร้างสถานีสูบน้ำพร้อมระบบส่งน้ำด้วยท่อ จากอ่างเก็บน้ำลำปาว ๓ สถานี และอ่างพักน้ำเพื่อสูบน้ำเป็นทอด ๆ

             ๓. ขุดสระเก็บน้ำในไร่นาลักษณะโครงการพัฒนาพื้นที่เกษตรน้ำฝน จำนวน ๑๐๐ สระ

             อนึ่ง เขื่อนลำปาว ตั้งอยู่ที่ ตำบลลำปาว อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นเขื่อนดินยาว ๗,๘๐๐ เมตร  สูง ๓๓ เมตร ความจุ ๑,๙๘๐ ล้านลูกบาศก์เมตร เริ่มสร้างเมื่อปี ๒๕๐๖ แล้วเสร็จเมื่อปี ๒๕๑๑ พื้นที่ส่งน้ำ ๓๑๔,๓๐๐ ไร่

 

บ่อพักน้ำที่ส่งน้ำให้ราษฎรใช้อุปโภค-บริโภคในครัวเรือน

 

โรงสูบน้ำสูบน้ำจากอ่างเก็บน้ำลำปาวเพื่อเป็นแหล่งน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภค และปลูกผักสวนครัว

 

พื้นที่รับประโยชน์ 

สระน้ำประจำไร่นา

แผนที่โครงการ

---

                                                                                                               กลุ่มนโยบายพิเศษ
                                                                                                               ๑๙  มีนาคม  ๒๕๖๔