รายละเอียดองค์ความรู้
โครงการบำบัดน้ำเสียหนองสนม
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรพื้นที่หนองสนม อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๓๒ และมีพระราชดำริ สรุปความว่า หนองสนมเป็นที่รองรับน้ำเสียประมาณร้อยละ ๓๐ ที่ระบายทิ้งมาจากเขตเทศบาลเมืองสกลนคร ซึ่งมีประชากรประมาณ ๕,๕๐๐ หลังคาเรือน ควรวางโครงการและก่อสร้างระบบบำบัดน้ำเสียโดยใช้วิธีธรรมชาติผสมผสานกับเทคโนโลยีแบบประหยัด คือ จัดสร้างบ่อดักสารแขวนลอย ใช้กกอียิปต์ดับกลิ่น ผักตบชวาดูดซับสิ่งโสโครกและโลหะหนัก ใช้กังหันน้ำชัยพัฒนา และแผงท่อเติมอากาศให้กับน้ำเสียตามความเหมาะสม ตลอดจนให้ตกตะกอนก่อนปล่อยน้ำลงหนองสนม เพื่อปรับสภาพน้ำให้ดีโดยผักตบชวาและแสงแดด แล้วจึงระบายน้ำทิ้งลงหนองหานต่อไป สำหรับผักตบชวาที่ใช้งานนั้นต้องเปลี่ยนออกจากบ่อน้ำเสียเป็นระยะๆ ก่อนที่จะเน่าและเริ่มลดประสิทธิภาพ ในการแก้ไขน้ำเสีย โดยนำไปทำเชื้อเพลิงหรือปุ๋ยหมัก
ในส่วนบริเวณริมหนองหานข้างโรงพยาบาลที่ ทางเทศบาลมีโครงการก่อสร้างถนนเพื่อบังคับน้ำเสียให้ไหล ไปรวมที่เดียวกัน ให้พิจารณาดำเนินการก่อสร้างเป็นคันกั้นน้ำไปก่อน แต่ให้มีขนาดใหญ่เพียงพอที่จะกั้นน้ำในฤดูฝนด้วย เพราะมิเช่นนั้นเมื่อมีฝนตกมาจะทำให้น้ำเสียเอ่อท่วมถนนได้ เมื่อก่อสร้างคันดินกั้นน้ำแล้ว รอให้ดินยุบตัวให้ดีเสียก่อน ต่อจากนั้นจึงปรับปรุงให้เป็นถนนในโอกาสต่อไป
กรมชลประทานและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ร่วมกันก่อสร้างร่องระบายน้ำ เป็นรางคอนกรีตคันกว้าง ๒ เมตร ลึก ๒.๕ เมตร ยาว ๓๐๐ เมตร พร้อมติดตั้งระบบไฟฟ้า และกังหันน้ำชัยพัฒนา เมื่อปี ๒๕๓๓ และซ่อมแซมบำรุงรักษาระบบบำบัดน้ำเสีย กังหันน้ำชัยพัฒนาและก่อสร้างเพิ่มเติมเมื่อปี ๒๕๓๕ ได้แก่ การติดตั้งตะแกรงดักขยะ อุปกรณ์ลดความเร็วของน้ำบริเวณปากท่อ เป็นต้น
ประโยชน์ของโครงการ ช่วยให้ราษฎรในเขตเทศบาลเมืองสกลนคร ประมาณ ๕,๕๔๗ ครัวเรือน ประมาณ ๒๓,๗๒๘ คน มีสภาพแวดล้อมและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สามารถกระจายน้ำเสียจากตัวเมืองส่วนหนึ่งให้ไหลไปรวมกัน ในบริเวณหนองสนม และผ่านกระบวนการบำบัดน้ำเสียก่อนจะไหลลงสู่หนองหานซึ่งเป็นแหล่งน้ำใหญ่กลางเมืองสกลนครและเป็นต้นน้ำของลำน้ำก่ำ ไม่ให้เน่าเสีย รวมทั้งเป็นการช่วยปรับปรุงคุณภาพน้ำในหนองหานที่ใช้เป็นแหล่งน้ำดิบในการผลิตน้ำประปาของเทศบาลเมืองสกลนคร
กลุ่มนโยบายพิเศษ
๑๘ ธันวาคม ๒๕๖๓
