รายละเอียดองค์ความรู้
โครงการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่ากุยบุรี
สภาพป่ากุยบุรี
ข่าวช้างป่ากุยบุรีเสียชีวิต
เมื่อปี ๒๕๔๐ ปรากฏข่าวทางสื่อมวลชนเกี่ยวกับช้างป่าบริเวณป่าสงวนแห่งชาติกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เสียชีวิตจำนวน ๒ ตัว จากการกินสับปะรดที่มีสารพิษ และอีก ๑ ตัว ถูกยิงเสียชีวิตเนื่องจากเข้ามากินสับปะรดที่ราษฎรปลูกไว้
แผนที่ขอบเขตโครงการ
ช้างป่าออกมาหาอาหาร
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มีพระราชดำริ เมื่อวันที่ ๑๙ มิถุนายน ๒๕๔๐ สรุปความว่า ให้ดำเนินการอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพป่าบริเวณป่าสงวนแห่งชาติกุยบุรี โดยใช้รูปแบบการฟื้นฟูเช่นเดียวกับโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายฯ จังหวัดเพชรบุรี และโครงการฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้ม จังหวัดราชบุรี และมีพระราชดำริเพิ่มเติมอีกหลายครั้ง ได้แก่
เมื่อวันที่ ๒๙ พฤษภาคม ๒๕๔๑ สรุปดังนี้
- ให้ปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก ปล่อยให้ขึ้นเองตามธรรมชาติ
- ให้ปลูกสับปะรดที่คุณภาพไม่ต้องดีนักสำหรับเป็นอาหารช้าง โดยให้ชาวบ้านมาช่วยดูแลพืชอาหารช้างพร้อมทั้งให้ค่าตอบแทน
- ให้สำรวจพื้นที่ที่เหมาะสมและทำฝายชะลอน้ำ (check dam)
- ให้พัฒนาที่ดินโดยใช้หญ้าแฝก
- พิจารณาหาแหล่งน้ำซึ่งจะใช้มาเติม chack dam ควรมีการสร้างฝายหรือเขื่อนกักเก็บน้ำในแม่น้ำกุยบุรี หรือขุดลอกเพื่อให้มีน้ำใช้ได้ตลอดปี เพื่อประโยชน์ในการเกษตรและการใช้สอยของราษฎร
เมื่อวันที่ ๘ มิถุนายน ๒๕๔๑ สรุปดังนี้
- ควรมีการปลูกพืชเสริมเพื่อเป็นอาหารของสัตว์ป่า เช่น อ้อย สับปะรด หรือพืชอื่นๆ
- ควรพิจารณาหาแหล่งน้ำให้แก่พื้นที่โครงการ
เมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม ๒๕๔๒ สรุปดังนี้
- ช้างควรอยู่ในป่า เพียงแต่ต้องทำให้ป่านั้นมีอาหารช้างให้เพียงพอ
- กรณีช้างออกมาที่ชายป่า ต้องให้ความปลอดภัยกับช้างบ้าง
เมื่อวันที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๔๒ สรุปดังนี้
- เมื่อช้างมีอาหารก็จะไม่มารบกวนชาวบ้าน และให้นำเมล็ดพันธุ์พืชไปโปรยเพิ่มเติมอีก เพื่อเป็นอาหารของช้างในปีต่อไป
เมื่อวันที่ ๑๒ สิงหาคม ๒๕๔๒ สรุปดังนี้
- ควรปลูกพืชอาหารช้างให้ลึกเข้าไปในป่ามากๆ และปลูกให้กระจาย การโปรยหว่ายเมล็ดพันธุ์พืชทางอากาศ ให้โปรยหว่านเข้าไปในป่าลึกๆ
- การจัดทำ check dam ก็ควรทำในป่าลึกๆ
- การทำ check dam และปลูกพืชให้ช้างไม่ควรใช้งบประมาณเป็นจำนวนมาก ให้ทหารที่มีหน้าที่ลาดตระเวนอยู่แล้ว นำพืชหรือเมล็ดพันธุ์พืชติดตัวไป และปลูกในขณะลาดตระเวนเข้าไปในป่าลึกๆ
กลุ่มนโยบายพิเศษ
๒๒ มกราคม ๒๕๖๓