รายละเอียดองค์ความรู้
โครงการสวนป่าหาดทรายใหญ่
ร.๙ และสมเด็จพระพันปีหลวง เสด็จฯ พื้นที่โครงการ
เมื่อปี ๒๕๐๘ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร มีพระราชดำริให้ใช้พื้นที่หาดทรายใหญ่ ตำบลปากน้ำปราณ อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ทำเป็นฟาร์มส่วนพระองค์ เลี้ยงโค สุกร และไก่พันธุ์ไข่ เพื่อขยายพันธุ์แจกจ่าย ให้แก่ราษฎรในพื้นที่ใกล้เคียงเป็นอาหารและเพิ่มรายได้ แต่ด้วยสภาพดินที่แห้งแล้งเป็นดินทรายและมีความเค็ม จึงทรงทดลองปลูกพันธุ์ไม้บางชนิดเพื่อทดสอบความเจริญเติบโตในสภาพดินทรายและเค็ม เช่น มะม่วงหิมพานต์ มะขาม น้อยหน่า ข้าวฟ่าง
.
พื้นที่โครงการในระยะแรก
พื้นที่โครงการในปัจจุบัน
ต่อมาเมื่อปี ๒๕๒๖ พระราชทานฟาร์มส่วนพระองค์ให้สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถพระบรมราชชนนีพันปีหลวง เป็นเจ้าของโครงการ ซึ่งก่อนการดำเนินงานได้มีพระราชดำรัสเมื่อวันที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๒๖ ความว่า
“ก่อนถึงวันที่สัตว์จะหมดจากป่า ข้าพเจ้ามีความภาคภูมิใจในทรัพยากรธรรมชาติป่าไม้และสัตว์ป่าของไทยมาก ข้าพเจ้าเห็นว่าเราควรจะใช้ทรัพยากรเหล่านี้อย่างระมัดระวัง และทะนุบำรุงให้คงอยู่ตลอดไป มิใช้ให้ประวัติศาสตร์จารึกได้ว่า ทรัพยากรเหล่านี้ถูกทำลายหมดสิ้นไปในระยะเวลาอันสั้นแค่อายุของเรา ทรัพยากรธรรมชาตินับเป็นสมบัติล้ำค่าของชาติ และเป็นมรดกตกทอดจากบรรพบุรุษ สมควรที่เราทั้งหลาย จะช่วยกันรักษาไว้ให้คงเป็นประโยชน์สืบไปชั่วลูกชั่วหลาน”
ศูนย์การทหารราบ กองทัพบก ได้ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการอนุรักษ์ป่าไม้และปลูกป่า ปลูกไม้ดอกไม้หอม ขยายพันธุ์พืชพันธุ์สัตว์ป่าปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ ขยายพันธุ์สัตว์น้ำ ปรับปรุงพื้นที่ให้สวยงาม ปรับปรุงดินโดยใช้หญ้าแฝก ปุ๋ยหมักชีวภาพ เป็นพื้นที่ตัวอย่างของการฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมให้สมบูรณ์ดังเดิม และทำให้ทหาร
กองประจำการที่มาปฏิบัติงานมีความรู้นำไปใช้ในชุมชนของตนเองได้
การฟื้นฟูป่า
การขยายพันธุ์สัตว์ป่า
ไม้ดอกไม้ประดับ
การปลูกหญ้าแฝก
อนึ่ง โครงการสวนป่าหาดทรายใหญ่ เป็นพื้นที่พัฒนาต่อเนื่องจากโครงการอ่างเก็บน้ำเขาเต่า อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เดิมเรียกว่าหาดไทรใหญ่ เนื่องจากมีต้นไทรขนาดใหญ่อยู่บริเวณชายหาด
กลุ่มนโยบายพิเศษ
๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๒