พระราชดำริ
พระราชดำริเกี่ยวกับกรรมวิธีทดลองกำจัดน้ำเน่าเสียในเขตกรุงเทพมหานครมีหลายวิธีด้วยกัน ทั้งนี้แล้วแต่พื้นที่และสภาพแวดล้อมของแต่ละเขต และจะสังเกตได้ว่าแต่ละวิธีล้วนมุ่งใช้ประโยนช์จากธรรมชาติไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง เพราะจะสามารถประหยัดค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานลงได้เป็นจำนวนมาก สำหรับโครงการที่บึงมักกะสันนี้ มีวัตถุประสงค์หลักในการบรรเทาภาวะน้ำเน่าเสียอีกวิธหนึ่ง กล่าวคือ ทดลองใช้ผักตบชวาซึ่งเป็นวัชพืชที่ต้องการกำจัดอยู่แล้วดูดความโสโครก รวมทั้งสารพิษ จากน้ำเน่าเสียในทำนองเครื่องกรองน้ำธรรมชาติ ซึ่งได้ทดลองกรรมวิธีนี้ในสวนจิตรลดาแล้ว จึงนำผลการวิจัยมาเผยแพร่ ส่วนผลพลอยได้ก็คือ สามารถนำผักตบชวาขึ้นมาหมักเป็นปุ๋ยหมัก หรือหมักเพื่อผลิกก๊าซชีวมวล เป็นส่วนประกอบของเชื้อเพลิงและเป็นอาหารสัตว์ ส่วนน้ำที่ใสสะอาดขึ้นจะได้ระบายออกไปตามคลองธรรมชาติตามเดิม แล้วรับน้ำเน่าเสียจำนวนใหม่ผ่านกรรมวิธี เป็นวงจรเช่นนี้ตลอดไป เมื่อสภาพของบึงมักกะสันมีภาวะกึ่งสะอาดกึ่งสกปรกอยู่ตลอดเวลา จึงไม่เหมาะที่จะปรับปรุงให้เป็นสวนสาธารณะสำหรับประชาชนใช้พักผ่อนหย่อนใจ สิ่งสำคัญที่ต้องเอาใจใส่เป็นพิเศษก็คือการวิเคราะห์สารพิษที่มีผักตบชวาดูดขึ้นมาอย่างต่อเนื่องอยู่ในเกณฑ์ปลอดภัยที่จะนำไปใช้ประโยนช์เป็นผลพลอยได้มากน้อยเพียงใด เมื่อโครงการนี้ประสบผลสำเร็จเป็นที่น่าพอใจ ก็ต้องพิจารณาวางโครงการดำเนินงานในเขตอื่นๆของกรุงเทพมหานครต่อไป ส่วนโครงการกำจัดน้ำเน่าเสียในต่างจังหวัด เช่น ที่หนองสนม-หนองหาน จังหวัดสกลนคร นั้น ควรประสานงานกับคณะกรรมการปรับปรุงบึงมักกะสันโดยใกล้ชิด เพื่อนำข้อมูลไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่อื่นซึงมีสภาวะและปัญหาแตกต่างกัน อย่างไรก็ตามคณะกรรมการต่างๆที่จัดตั้งขึ้นเพื่อพัฒนาทุกรูปแบบ ต้องยึดหลักว่างานพัฒนานั้นจำเป็นต้องดำเนินการอย่างรวดเร็ว เพราะจะสามารถประหยัดงบประมาณลงทุน ตลอดจนได้ผลอันเป็นประโยชน์กับชุมชนที่ประสบบความเดือดร้อนอย่างทันการ
สถานที่
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลห้วยยาง อำเภอเมืองสกลนคร จังหวัดสกลนคร
